Κατερίνα Σχισμένου.
Είναι η δεύτερη χρονιά που εμφανίζεστε με τον μονόλογο σας, «Καραϊσκάκενα, o Θρύλος». Γιατί πιστεύετε πως είχε τόσο μεγάλη επιτυχία;
Γιατί η Καραϊσκάκενα τις γλώσσες των ανθρώπων λαλεί και ως μόνη ηρωική πράξη αναγνωρίζει την πράξη της αγάπης. Υπήρχαν άνθρωποι που είδαν την Καραϊσκάκενα κι αμέσως μετά έτρεξαν στη μάνα τους και την αγκάλιασαν. Υπήρχαν άνθρωποι που είδαν την Καραϊσκάκενα κι αμέσως μετά έτρεξαν στη μάνα τους και τη συγχώρεσαν. Υπήρχαν άνθρωποι που είδαν την Καραϊσκάκενα κι αμέσως μετά έβαλαν για ύπνο το παιδί τους χωρίς να εύχονται το παιδί να ονειρευτεί τα όνειρα των γονιών του. Υπήρχαν άνθρωποι που είδαν την Καραϊσκάκενα κι αμέσως μετά λυτρώθηκαν. Υπήρχαν άνθρωποι που είδαν την Καραϊσκάκενα κι αμέσως μετά βρήκαν τη θέση τους στον κόσμο, ενώ μέχρι εκείνη τη στιγμή ο κόσμος δεν είχε θέση γι’ αυτούς. Υπήρχαν άνθρωποι που είδαν την Καραϊσκάκενα ξανά και ξανά και ξανά. Όπως ξανά και ξανά και ξανά ξημερώνουν τα όμορφα. Υπήρχαν άνθρωποι που είδαν την Καραϊσκάκενα κι αμέσως μετά αγάπησαν. Τον εαυτό τους, τον σύντροφό τους, τη μάνα, τον πατέρα, το παιδί, τον άγνωστο στρατιώτη τους.
Πώς παρουσιάζετε αυτή την ιδιαίτερη μορφή της μητέρας του Καραϊσκάκη;
Η Καραϊσκάκενα ήρθε χωρίς δεύτερη σκέψη, όταν πριν τέσσερα χρόνια ο καλός φίλος και ταλαντούχος Δημήτρης Καρατζιάς, καλλιτεχνικός διευθυντής του πάντα υποστηρικτικού στο σύγχρονο ελληνικό θέατρο Πολυχώρου Vault και σκηνοθέτης της παράστασης, μου πρότεινε να γράψω έναν θεατρικό μονόλογο για μία Μάνα σημαντικού Έλληνα για το Φεστιβάλ μονολόγων «Ο Γιος μου…». Σήμερα το Φεστιβάλ αυτό αφιερώνεται στη μνήμη και το έργο της αείμνηστης Χρύσας Σπηλιώτη. Με τον Δημήτρη Καρατζιά αφοσιωθήκαμε λέξη λέξη στο κείμενο και επιμείναμε στο λεγόμενο, το αμφιλεγόμενο, το σώμα, το αντίσωμα. Το πλάσμα «Καραϊσκάκενα, ο Θρύλος» είναι λάβα και αίμα. Θρύλος, θρήνος, θηρίο, συρρικνώνεται και γιγαντώνεται, βρίζει, βρυχάται, βουρκώνει, κλαίει, γελάει, νικάει και νικιέται. Η Καραϊσκάκενα έρχεται να μας θυμίσει ότι είμαστε οι ήρωες των καιρών μας. Αθυρόστομη, αυθόρμητη, ερωτική, αιρετική. Μια άθεη ένθεη της Ιστορίας. Από πέτρα και σύννεφο φτιαγμένη. Ηπειρώτισσα, άρα κοσμοπολίτισσα. Μια λέαινα στο κελί. Μια κόρη σε εξορία. Μια σουφραζέτα της Άρτας. Μια φεμινίστρια των μοναστηριών. Μια κορφή του κάμπου. Έμπνευση για κάθε πλάσμα ανθρώπινο, συνέλαβε ένα παιδί εκτός γάμου, το μεγάλωσε μόνη της και τον έκανε ήρωα, ματώνοντας χίλιες φορές για τον γιο της και την ανεξαρτησία τους. Η γυναίκα και το αίμα είναι συντεχνία. Οι ωδίνες και η οδύνη είναι ένα μισοφέγγαρο απόσταση. Η Καραϊσκάκενα δεν γέννησε μόνο την Επανάσταση, η Καραϊσκάκενα είναι η Επανάσταση. Και αν κάτι σήμερα αυτή η αγία της Άρτας εμπνέει είναι μια επανάσταση χωρίς εχθρούς με όπλο την αγάπη. Μισός άνθρωπος να μη μισήσει.
Σίγουρα είναι σημαντικό αυτός ο μονόλογος να εμφανιστεί και στην Άρτα και ακόμη περισσότερο στην Σκουληκαριά, το μέρος που πρωτοαντίκρισε Ο Καραϊσκάκης. Παρουσιάστηκε επίσης και στην Κρήτη, έφτασε η ιστορία του μέχρι εκεί!
Με όλη μου την καρδιά εύχομαι και ελπίζω να έρθει αυτή η ιερή στιγμή ο μονόλογος «Καραϊσκάκενα, o Θρύλος» να παρουσιαστεί στην Άρτα και τη Σκουληκαριά. Το ευχόμαστε όλοι ολόψυχα. Και εγώ ως συγγραφέας και ηθοποιός και ο σκηνοθέτης μου και οι συνεργάτες και οι θεατές και φίλοι της Καραϊσκάκενας. Να επιστρέψει η Καραϊσκάκενα στην πατρίδα της. Η Σκουληκαριά και η Άρτα μου έδωσαν τη Ζωή Διαμάντω Διμισκή. Εγώ θα τους δώσω πίσω την Καραϊσκάκενα. Μια θεατρική χειρονομία ευγνωμοσύνης για τη Γυναίκα που γέννησαν τα ιερά αυτά χώματα. Για τον Γιο της γυναίκας. Να επιστρέψει η Καραϊσκάκενα σπίτι της.
Στα Χανιά η Καραϊσκάκενα γνώρισε την απόλυτη επιτυχία. Πήγαμε τον Φεβρουάριο και λόγω θερμότατης ανταπόκρισης ξαναπήγαμε τον Μάρτιο, 25η Μαρτίου. Μέσα σε έναν μήνα ταξιδέψαμε δύο φορές και δώσαμε δέκα παραστάσεις στο Θέατρο Fatum, τον ολοκαίνουριο καλλιτεχνικό χώρο της καλής φίλης ηθοποιού και σκηνοθέτιδος Στελλίνας Ιωαννίδου. Η Στελλίνα μας κάλεσε να εγκαινιάσουμε το ρεπερτόριο θεάτρου ενηλίκων και να είμαστε η πρώτη παράσταση που ανοίγει την πόρτα στα όνειρά της και το θέατρο των ονείρων της. Της εύχομαι τα καλύτερα, τα ωραιότερα, τα πιο δημιουργικά!
Η Καραϊσκάκενα στα Χανιά ήταν απίστευτη εμπειρία. Το κοινό των Χανίων κατέκλυσε το θέατρο, λάτρεψε την Καραϊσκάκενα, τη γνώρισε, την έμαθε, την έκανε δική του ηρωίδα, δική του Μάνα και Ερωμένη και Φίλαθλο. Η κατάθεση ψυχής και βιογραφίας των θεατών μέσω των σχολίων, των συζητήσεων, των γέλιων, των δακρύων τους ήταν συγκινητική. Όλοι στην παράσταση με κομμένη ανάσα. Όλοι με μία ανάσα. Κοινή. Όλοι συμφώνησαν σε κάτι: ότι είδαν και άκουσαν κάτι πρωτόγνωρο. Κάτι ανατρεπτικό. Κάτι από το μέλλον. Που μόνο στο ατόφιο παρελθόν μπορεί να κρύβεται. Η Ήπειρος ταξίδεψε στην Κρήτη. Ήρθε η ώρα η Ήπειρος να ταξιδέψει στην Ήπειρο. Το χρωστάμε στην Καραϊσκάκενα, τη Γυναίκα που άλλαξε τη μοίρα της χιλιάδες φορές μέσα στη σύντομη, κακοτράχαλη ζωή της.
Τι αποκομίσατε ως «Καραϊσκάκενα»;
Η Καραϊσκάκενα μ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι. Χωρίς αυτή δεν θα ’βγαινα στον δρόμο. Κι αν… ακριβή τη βρεις, η αγάπη δεν σε γέλασε.
Το καλοκαίρι του 2022 η Καραϊσκάκενα παρουσιάστηκε σε δύο αρχαιολογικά μνημεία εξαιρετικής ιστορικής σημασίας για την Ελλάδα και τον κόσμο, την Πυραμίδα του Ελληνικού –όπου για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε θεατρική παράσταση– και τους Στρατώνες Καποδίστρια στο Άργος υπό την αιγίδα και με τη στήριξη της ΚΕΔΑΜ. Και οι δύο βραδιές ήταν μαγικές. Πάνω από πεντακόσιοι θεατές μας τίμησαν με την παρουσία τους. Χρειαστήκαμε επιπλέον θέσεις. Δεν χτύπησε κινητό, δεν κουνήθηκε καρέκλα, δεν ακούστηκε ψίθυρος. Μόνο ένας λυγμός σαν κύμα που πήγαινε κι ερχόταν στο σώμα των θεατών. Αυτοί οι πανέμορφοι χώροι από πέτρα και φως των αιώνων του παρελθόντος έκαναν ακόμα πιο υπερβατική αλλά και γήινη τη Γυναίκα Ηπειρώτισσα. Η Καραϊσκάκενα χτίζει γέφυρες. Άρτα – Άργος – Αθήνα – Χανιά. Άλλωστε, γεφύρι από ποίηση… δεν γκρεμίζεται ποτέ.
