Χρήστος Μέγας
Κανείς δεν θέλει να χαλάσει τις (οικογενειακές) γιορτές του κόσμου, αλλά όλοι γνωρίζουν (ή έχουν προειδοποιηθεί) ότι τώρα έρχονται τα δύσκολα…
Θα πείτε ότι τα μέτρα, υγειονομικά που αναφέρουν οι κυβερνητικοί και οικονομικά που αποκρύβουν οι… επικοινωνιακοί, εφόσον είναι έκτακτα και αναγκαία, δεν θα έπρεπε να προσδιορίζονται χρονικά από γιορτές και αργίες. Θα έπρεπε σαφώς να συζητούνται και στη συνέχεια να εφαρμόζονται (σαν σωστικά…).
Συμβαίνει αυτό γιατί πρόκειται για τη μισή αλήθεια. Τα (αναγκαστικά) μέτρα υποκύπτουν στον εκλογικό κύκλο (ή τον κομματικό-κυβερνητικό αιφνιδιασμό). Συνήθως δεν λαμβάνονται σε περίοδο (έστω παρατεταμένης) προεκλογικής περιόδου. Πάντα έπονται της λαϊκής ετυμηγορίας. Άρα, όσο δυσκολεύουν τα πράγματα τόσο έρχονται νωρίτερα οι εκλογές, ώστε μετά ανεπηρέαστοι θα λάβουν και άλλα μέτρα
Το όριο των 2 δις…
Είναι προφανές ότι τα υγειονομικά μέτρα έχουν αχθεί (πάντα άνηκαν) στην οικονομική σφαίρα. Και σαν τέτοια δεν ελήφθησαν εγκαίρως, δηλαδή κατά την πορεία επέλασης του 5ου κύματος της πανδημίας. Η οικονομική παράμετρος δεν επιτρέπει «υπερβάσεις». Δηλαδή, και ανεξαρτήτως κρουσμάτων, κατά το νέο χρόνο δεν μπορεί η κυβέρνηση να δικαιολογήσει μεγάλα ελλείμματα (που θα προκαλούνταν από τις ελάχιστες ενισχύσεις λόγω μέτρων προστασίας). Το 2022 θα πρέπει να έχει (λογιστικό, όχι κατ΄ ανάγκην και πραγματικό) έλλειμμα κάτω από 2 δισ. (1,2% επί του ΑΕΠ).
Τα μέτρα
Ιδού ένα πλέγμα εξελίξεων, δηλαδή ο «οικονομικός Καζαμίας» του νέου έτους που πιθανότατα θα προετοιμάσει το έδαφος για ταμειακά αντίμετρα (και όχι υγειονομικά μέτρα προστασίας). Άρα, θα σπρώξει βίαια τις συνθήκες για πρόωρες εκλογές στο βαθμό που αυτές πάντα προηγούνται των μέτρων «σύσφιξης»:
1.Ο πληθωρισμός όχι μόνο δεν θα είναι παροδικός, αλλά η ακρίβεια και οι τιμές ενέργειας θα συμπιέσουν ιδιαίτερα τις οικογένειες και την παραγωγή, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση στη λήψη μέτρων.
2.Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ναι μεν θα συνεχίσει να παρεμβαίνει, αλλά μόνο στα λήγοντα ελληνικά ομόλογα (θα τα ανανεώνει). Ωστόσο, η αγορά νέων εκδόσεων θα υπόκειται στις ανάγκες (και προτεραιότητες ανακύκλωσης) των ομολόγων άλλων κρατών. Αν θα περισσεύουν χρήματα, μόνο και μόνο τότε αυτά θα κατευθύνονται σε νέες ελληνικές εκδόσεις. Υπό αυτό το πρίσμα η χώρα ενδεχομένως το 2022 να μην μπορεί να δανειστεί λόγω υψηλού κόστους (επιτοκίων)… Και πέραν του κινδύνου απομείωσης του «μαξιλαριού» των 35 δισ., στο οποίο η κυβέρνηση αναγκαστικά θα στραφεί για τις τρέχουσες ανάγκες χρηματοδότησης μιας ελλειμματικής διαχείρισης, θα προκληθεί τεράστιο πρόβλημα με τον επιχειρηματικό δανεισμό και τα εταιρικά ομόλογα…
3. Η εκτίναξη των πρώτων υλών σε συνδυασμό με τις τιμές πετρελαίου και τις «κλειστές», λόγω πανδημίας, αγορές θα επηρεάσουν καταλυτικά τα αγροτικά προϊόντα. Οι αγροτικές κινητοποιήσεις στα τέλη Ιανουαρίου περιγράφονται σαν την πρώτη κοινωνική έκρηξη της Νεοδημοκρατικής θητείας.
4.Τα γεωστρατηγικά παιχνίδια στην Ανατολική Ευρώπη (Ουκρανία) και ο «εμπορικός» πόλεμος στον Ειρηνικό (Σινοαμερικανικές σχέσεις) θα προκαλέσουν και άλλα προβλήματα στον ομαλό εφοδιασμό των αγορών.
5.Ο τουρισμός θα πιεστεί ως προς τον ομαλό προγραμματισμό (κρατήσεις) με αποτέλεσμα, παρά την αναμενόμενη τουριστική έκρηξη το καλοκαίρι, οι τιμές να κινδυνεύουν να διαμορφωθούν «χρηματιστηριακά» και να συμπιεστούν λόγω μη έγκαιρου προγραμματισμού (κατά τους πρώτους μήνες του έτους). Κατά συνέπεια, πολλές μονάδες θα λειτουργήσουν με προβλήματα ταμειακών ροών και θα αλλάξουν χέρια περισσότερα συγκροτήματα.
6.Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης αφενός θα αργήσουν να ρέουν, αφετέρου δε θα κατευθυνθούν -σε μεγάλο βαθμό- στις παλιές και μεγάλες τσέπες, με αποτέλεσμα ελάχιστα οφέλη να διαχυθούν στην πραγματική οικονομία.
7.Τα κόκκινα δάνεια θα αυξηθούν (λόγω πανδημίας και λουκέτων), ενώ θα ενταθούν οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας.
8.Πολλές επιχειρήσεις, κυρίως της εστίασης, θα βάλουν λουκέτο και πιθανότατα θα έχουμε μια σημαντική συρρίκνωση του επιχειρηματικού τομέα (ο οποίος, δια της «επιχειρηματικότητας της ανάγκης», συνέβαλε έως τώρα καθοριστικά στην απορρόφηση ενός σημαντικού ποσοστού της ανεργίας).
9.Τίποτε στην οικονομία δεν προϊδεάζει για την δημιουργία θέσεων εργασίας πλήρους ωραρίου, ενώ δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για «καλοπληρωμένες δουλειές».
10.Η κρίση στέγης (ενοίκια, τιμές κατοικιών, ακρίβεια στα οικοδομικά υλικά) απειλεί να μετατρέψει τη χώρα μας από περιοχή ιδιόκτητης (πρώτης) κατοικίας, σε τόπο όπου πολυμελείς οικογένειες μένουν στα (παλαιά) σπίτια των γονιών…
Αν και γενικά λέγεται ότι είναι παρακινδυνευμένες οι προβλέψεις, στην ελληνική περίσταση είναι τόσο βαθειά τα διαρθρωτικά προβλήματα που… μηδενίζουν το ρίσκο. Όπως και ο βάσιμος υπολογισμός ότι ο κ.Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να διαχειριστεί την κρίση με επικοινωνιακές πιρουέτες. Αλλά η σκληρή πραγματικότητα θα προβάλει αφτιασίδωτη…
Ο αφτιασίδωτος καζαμίας του 2022 και οι 10 απειλές
