Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
γνωρίζετε ότι η εμπορία και η διακίνηση των ακτινιδίων στη χώρα μας πλέον διέπεται από την ΥΑ 9475/136897/10-10-2011, ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΚΤΙΝΙΔΙΩΝ, που επεγράφη από τον προκάτοχό σας, Υπουργό Αγροτικής ανάπτυξης κ. Αραχωβίτη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Το περιεχόμενο της Υπουργικής Απόφασης ήταν κατευθυνόμενο αφού δημιουργεί ιδιαίτερα προβλήματα στα στάδια της εμπορίας και της διακίνησης των ακτινιδίων. Ενώ η ΥΑ απόφαση επεγράφη στις 10.10.2018, μετά από πιέσεις παραγωγών δεν εφαρμόστηκε τη περίοδο 2018 και έχει τεθεί σε ισχύ από τη 1.4.2019 με πρώτη εφαρμογή τη τρέχουσα περίοδο εμπορίας και συγκομιδής.
Οι παραγωγοί ακτινιδίων της Άρτας αλλά και όλης της χώρας είναι αναστατωμένοι και προβληματισμένοι με την εν λόγω Υπουργική Απόφαση, και αναμένουν την απόσυρσή της, πάγιο αίτημα από τη περίοδο του 2018.
Χωρίς να είμαστε αντίθετοι στον ορθολογισμό της νομοθεσίας, θέλουμε να σας επισημάνουμε τα βασικά σημεία της εν ισχύ Υπουργικής Απόφασης, τα οποία θα δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα στην εμπορία και την εξαγωγή των ακτινιδίων τη τρέχουσα περίοδο.
1. Η εμπορία και διακίνηση ακτινιδίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση διέπεται από τον εκτελεστικό Κανονισμό (EE) αριθμ. 543/2011, της επιτροπής. Για όλες τις χώρες που παράγουν ακτινίδια, αλλά και για όλα τα φρούτα πρέπει να ισχύουν οι ίδιοι κανόνες Εξαγωγής και Εισαγωγής των προϊόντων εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για να μην δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός και προβλήματα διευρωπαϊκών συνεργασιών για τη προώθηση των προϊόντων. Παρόλα ταύτα όμως, οι προκάτοχοί σας, με τη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, υπέκυψαν στις πιέσεις συγκεκριμένης ομάδας που δραστηριοποιείται στο χώρο του ακτινιδίου και όχι μόνο, ώστε ο προκάτοχος σας Υπουργός να καθορίσει συμπληρωματικά μέτρα εμπορίας, μόνο για τα ακτινίδια που εξάγονται από τη χώρα.
2. Στο άρθρο 2, καθορίζει ως ημερομηνία έναρξης της συγκομιδής της ποικιλίας HAYWARD, για όλη τη χώρα, την 15η Οκτωβρίου εκάστου έτους. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι κάθε περιοχή έχει τα δικά της κλιματολογικά χαρακτηριστικά ανάλογα με τη γεωγραφία της, κάτι που καθορίζει την πρωιμότητα ή την οψιμότητα ενός φρούτου. Ειδικά ο κάμπος της Άρτας, χαρακτηρίζεται για τις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες λόγω της Λίμνης Πουρναρίου, των ποταμών Αράχθου και Λούρου που διασχίζουν τον κάμπο και του Αμβρακικού Κόλπου. Έχει αποδειχθεί όλα τα χρόνια η πρωιμότητα τόσο στα ακτινίδια αλλά και στα εσπεριδοειδή σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας. Πριν την ισχύ της Υπουργικής Απόφασης υπεύθυνη για την κοπή των ακτινιδίων ήταν η ΔΑΟΚ της κάθε Περιφέρειας, η οποία ανάλογα με το βαθμό ωρίμανσης επέτρεπε την κοπή των ακτινιδίων όλων των ποικιλιών, έως την 10η Οκτωβρίου εκάστου έτους που επιτρεπόταν με ευθύνη παραγωγού. Η Υπουργική Απόφαση που είναι σε ισχύ καταργεί το σημαντικό ρόλο των Περιφερειακών Υπηρεσιών, περιορίζοντας τες μόνο σε ελέγχους, δεν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση και δίνει τη δυνατότητα στους παραγωγούς των άλλων ποικιλιών ακτινιδίων που καλλιεργούνται στη χώρα να συγκομίζουν και να διακινούν τα φρούτα τους, χωρίς έλεγχο πριν τη συγκομιδή, με κίνδυνο τα φρούτα να μην διαθέτουν τα απαραίτητα ποιοτικά χαρακτηριστικά (Βαθμός ωρίμανσης > 6,20 Brix, Ξηρά ουσία > 15%, όπως προβλέπει η ΥΑ στο άρθρο 3) και απόρροια τη δυσφήμιση του ακτινιδίου εντός και εκτός συνόρων.
3. Στο άρθρο 4, παρ 1 περί συσκευασιών που να μην υπερβαίνουν τα 20 κιλά, σας αναφέρουμε ότι:
α. Δεν εφαρμόζεται σε καμία άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στα μέσα συσκευασίας στον εκτελεστικό Κανονισμό (EE) αριθμ. 543/2011.
β. Εφαρμόζεται αποκλειστικά για το ακτινίδιο χωρίς να προβλέπεται για κανένα άλλο φρούτο που παράγεται στην Ελληνική Επικράτεια, το μέσο συσκευασίας του.
γ. Σε καμία χώρα της Ε.Ε. τα αγροτικά προϊόντα δεν διακινούνται, δεν μεταφέρονται και δεν εξάγονται σε συσκευασίες μικρότερες των 20 κιλών, παρά μόνο πριν τοποθετηθούν στα ράφια του λιανικού εμπορίου, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος εισαγωγής φρούτων, από την Ελλάδα προς τη χώρα τους, κόστος που βαραίνει τον Έλληνα παραγωγό και ουσιαστικά μειώνει τις ποσότητες Εξαγωγής ακτινιδίων.
δ. Καθώς ο περιορισμός της συσκευασίας για εξαγωγή στα 20 κιλά δεν τεκμηριώνεται από πουθενά, δεν αναφέρεται σε καμία νομοθεσία από τις υπόψη διατάξεις και δεν εφαρμόζεται στην Ε.Ε., για κανένα φρούτο, γίνεται ανασταλτικός παράγοντας για τον προγραμματισμό μακροχρόνιων επενδύσεων σε συγκεκριμένες υποδομές και τη σύναψη σοβαρών εμπορικών διευρωπαϊκών συνεργασιών.
ε. Στο ίδιο άρθρο 4, παρ 2 αναφέρει, ότι επιτρέπεται η εισαγωγή ακτινιδίων σε συσκευασίες καθαρού βάρους άνω των 20 κιλών που εισάγονται στην Ελλάδα από κράτη – μέλη της Ε.Ε ή τρίτες χώρες, δηλαδή δεν υπάρχει περιορισμός για τα υλικά συσκευασίας στα ακτινίδια που εισάγονται. Είναι κατανοητό ότι έρχεται σε αντίθεση με την παρ. 1 του ίδιου άρθρου αφού αναφέρει ότι δεν υπάρχει περιορισμός για τα υλικά συσκευασίας στα ακτινίδια που εισάγονται στη χώρα. Άρα το ΥπΑΑΤ έχει αποκλειστικό πρόβλημα με τις ποσότητες ακτινιδίων που εξάγονται και μόνο, κατάσταση που θα δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των Ελλήνων παραγωγών και των παραγωγών άλλων χωρών.
Είναι σαφές λοιπόν ότι η Υπουργική Απόφαση που είναι σε ισχύ δημιουργεί περιορισμούς μόνο για τα ακτινίδια που εξάγονται και κυρίως για την ποικιλία HAYWARD.
Επίσης σας ενημερώνουμε ότι η χώρα μας υστερεί σε υποδομές, κυρίως ψυκτικών θαλάμων συντήρησης ακτινιδίων, αφού εξυπηρετείται μόλις το 50% της ετήσιας παραγωγής, με αποτέλεσμα οποιοδήποτε μέτρο περιορισμού των εξαγωγών του ακτινιδίου από τη χώρα εγκυμονεί τον κίνδυνο να μείνουν αδιάθετα φρούτα από τους παραγωγούς αφού δεν θα υπάρχει ενδιαφέρον, με αντίκτυπο στην τοπική και Εθνική οικονομία.
Για όλους του παραπάνω λόγους ζητούμε την άμεση απόσυρση της Υπουργικής Απόφασης του ΥπΑΑΤ με αριθ. πρωτ. 9475/136897/10-10-2011 και την έναρξη διαβούλευσης για να καθοριστούν μέτρα που θα εξασφαλίζουν:
• Τη πιστοποίηση όλων των ακτινιδίων αλλά και των υπολοίπων φρούτων που παράγονται στη χώρα με διεθνή πιστοποιητικά Global Gap και Global Grasp που απαιτεί η Παγκόσμια Αγορά.
• Τη καταγραφή των ιδιαίτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών των ακτινιδίων που παράγονται σε κάθε περιοχή της χώρας με γεωγραφικά σήματα.
• Τη στήριξη των αγροτών για τη δημιουργία ομάδων παραγωγών, με στόχο την οργανωμένη και πιστοποιημένη παραγωγή – διακίνηση των προϊόντων.
• Την εφαρμογή καλλιεργητικών προγραμμάτων με σκοπό την εξοικονόμηση υδάτων, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μείωση του CO2, ώστε να συμβάλει ο Έλληνας παραγωγός στη λύση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής.
• Την δημιουργία σύγχρονων μονάδων συσκευασίας και συντήρησης φρούτων.
Παρακαλούμε να επελήφθητε του θέματος ώστε να επανεξεταστεί η θέση του ΥπΑΑΤ σχετικά με τη συγκομιδή, εμπορία και εξαγωγή των ακτινιδίων αφού ο στόχος όλων μας είναι η εξωστρέφεια, αφήνοντας στο παρελθόν κατευθυνόμενες καταστάσεις και παθογένειες.
Η αγωνία εκατοντάδων παραγωγών της Άρτας, για την κατάργηση της εν λόγω Υπουργικής απόφασης, σε συνδυασμό με τη στήριξη των τοπικών αρχών που έχει επισημανθεί από το Σεπτέμβριο του 2018, πρέπει να πάρει τέλος. Θεωρούμε δεδομένη τη κατάργηση της Υπουργικής Απόφασης, για να μην υπάρξουν μη αναστρέψιμα αποτελέσματα.
Τέλος η σκοπιμότητα της ΥΑ δεν συνάδει με τη πολιτική που έχει χαράξει για τη χώρα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Με εκτίμηση,
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος
Ευάγγελος Ν. Χρηστάκης