Μιχαήλ Πανταζής
Το Γεφύρι της Πλάκας, όπως είναι γνωστό, αυτή τη στιγμή βρίσκεται ένα βήμα από την ολοκλήρωση της τυπικής αναστήλωσής του, μία διαδικασία η οποία κράτησε σχεδόν τέσσερα χρόνια όπου κάθε χρονική περίοδος είχε και τη δική της ιδιαιτερότητα, τα δικά της χαρακτηριστικά. Οι εργασίες όμως οι οποίες πραγματοποιήθηκαν την τελευταία χρονιά δηλαδή μέσα στο 2019, είναι προφανώς από τις σημαντικότερες (μαζί βέβαια με την υποθεμελίωση η οποία είχε πραγματοποιηθεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα) αφού από τον περασμένο Απρίλη είχαν ξεκινήσει οι διαδικασίες και εργασίες σχετικά με το κτίσιμο του Γεφυριού.
Ετσι κατά το διάστημα αυτό έχουν περάσει από το εργοτάξιο του Γεφυριού πάνω από 300 εργαζόμενοι διαφόρων ειδικοτήτων οι οποίοι ασχολήθηκαν με ποικίλες εργασίες, όπως τα χωματουργικά, την κατασκευή και τοποθέτηση του καλουπιού του κεντρικού τόξου αλλά και του μικρότερου, τα ικριώματα, τη στερέωση και αποκατάσταση των βάθρων καθώς και άλλες σημαντικές εργασίες.
Κατά συνέπεια στο διάστημα αυτό έπρεπε να εξευρεθούν και οι καλύτεροι μαστόροι για να φέρουν σε πέρας αυτή τη δουλειά δηλαδή το κτίσιμο του Γεφυριού. Προς το σκοπό αυτό επελέγη από την ανάδοχο εταιρία και η συνεργάτιδα επιχείρηση η οποία έπρεπε να πληροί κάποιες προϋποθέσεις όπως οργάνωση, αξιοπιστία, τεχνική κατάρτιση και εμπειρία στον τομέα αυτό. Ετσι στη συγκεκριμένη περίπτωση παράλληλα με τον υπάρχοντα κορμό της και το υπάρχον δυναμικό της, αναζητήθηκαν και προσελήφθησαν για την επεξεργασία της πέτρας και το κτίσιμο πετράδες της ευρύτερης περιοχής των Τζουμέρκων (πιστεύουμε οι καλύτεροι).
Επισκεπτόμενος κάποιος τον χώρο δουλειάς διαπιστώνει με την πρώτη ματιά την οργάνωση, τον σχεδιασμό και την ικανότητά τους. Δεν θα μπορούσαμε άλλωστε να μη θυμηθούμε την πρώτη κιόλας μέρα δουλειάς τον περασμένο Μάϊο όταν κατά μήκος της κοίτης του Αράχθου είχε αναπτυχθεί το εργοτάξιο με σημαντικό αριθμό εργαζομένων οι οποίοι όμως για διάφορους λόγους δεν συνέχισαν όλοι μαζί την προσπάθεια.
Δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε (ενδεικτικά) τους σπουδαίους μαστόρους που εργάστηκαν στο γεφύρι της Πλάκας όπως τον Γιάννη τον πελεκητή που από τα χέρια του λαξεύτηκαν τα περισσότερα καμαρολίθια, τον έμπειρο πελεκητή τον Βαγγέλη, τον Τηλέμαχο,τον Βέρι και τον Ρεσάτ, τον έμπειρο και αξιόλογο κτίστη τον Θανάση καθώς και τους άλλους μαστόρους οι οποίοι καθοδηγούμενοι από σπουδαίους αρχιμαστόρους – όπως τον πρωτομάστορα κ. Θανάση και τον Λεωνίδα – προσπάθησαν πολύ για την επίτευξη και ολοκλήρωση του εγχειρήματος αυτού δηλαδή να στήσουν στα πόδια του το Γεφύρι.
Δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε από τους Τζουμερκιώτες μαστόρους τον Παναγιώτη από τη Ράμια που έσπαγε με μεράκι το βουνό από τις πέτρες που ξεφορτώνονταν κάθε φορά στο εργοτάξιο του γεφυριού πέρα από το γεγονός ότι είχε αναλάβει και τον κατ’ αρχήν καταμερισμό της δουλειάς. Τον εξαιρετικό πελεκητή της πέτρας τον Χρήστο από το Μιχαλίτσι, τον Παύλο από τους Κτιστάδες που μαζί με τον έμπειρο κτίστη τον Θανάση έκτισαν – εκτός των άλλων – και όλη την καμάρα μέχρι την τελευταία πέτρα. Τον μάστορα τον Θανάση από τη Ράμια σπουδαίο τεχνίτη σε όλες τις φάσεις του έργου της αναστήλωσης. Τον μάστορα τον Γιώργο από τα Φράστα και τον Βαγγέλη από το Γραικικό.
Δεν μπορούμε επίσης να μη σχολιάσουμε το μεγάλο μέρος της δουλειάς (και επίπονης μάλιστα) που έχει πραγματοποιηθεί από τους βοηθούς των παραπάνω μαστόρων κυρίως ατόμων που ήρθαν στη χώρα μας για μία καλύτερη τύχη.
Στην παρούσα στιγμή δεν μπορούμε να παραλείψουμε τους Τζουμερκιώτες οι οποίοι προσέφεραν με τη γνώση τους και την κατάρτισή τους όπως ο Παναγιώτης ο αρχιτέκτονας από τους Ραφταναίους αλλά και όσοι ασχολήθηκαν σε άλλους τομείς εργασιών στο Γεφύρι όπως ο Βαγγέλης ο χειριστής από τους Ραφταναίους καθώς και το εργατοτεχνικό προσωπικό που έχει ασχοληθεί με άλλες σημαντικές εργασίες (περισσότερα για όλους τους προαναφερόμενους πρωταγωνιστές της αναστήλωσης το επόμενο χρονικό διάστημα).
Τέλος ως Τζουμερκιώτες – χωρίς να παραγνωρίζεται βέβαια η καθοριστική συμβολή των υπολοίπων εργαζομένων – θέλουμε να πιστεύουμε και να το διαλαλούμε παντού ότι το Γεφύρι Πλάκας, το Γεφύρι του Μπέκα και των άλλων μαστόρων, το έφτιαξαν, το αναστήλωσαν οι καλύτεροι Τζουμερκιώτες μαστόροι, οι καλύτεροι Τζουμερκιώτες πετράδες δηλαδή οι απόγονοι του Μπέκα και των άλλων τεχνιτών, αυτοί που περιγράφονται (ενδεικτικά) παραπάνω.
