Τι σηματοδοτεί η διαγραφή Σαμαρά – Που στοχεύει η κίνηση Μητσοτάκη;

Κων/νος Παππάς

Η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά από τη Νέα Δημοκρατία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη αποτελεί μία τολμηρή κίνηση που ταράζει το πολιτικό σκηνικό και ενδέχεται να πυροδοτήσει καταιγιστικές εξελίξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή. Η απόφαση του πρωθυπουργού αναπόφευκτα δημιουργεί αναταραχή και ερωτήματα σχετικά με την εσωκομματική συνοχή, τον στρατηγικό σχεδιασμό της κυβέρνησης και το μέλλον της παράταξης. Η δυναμική αυτού του γεγονότος δεν περιορίζεται στη ΝΔ, αλλά έχει σοβαρές προεκτάσεις και σε εθνικό επίπεδο, με ενδεχόμενο σενάριο πρόωρων εκλογών να φαντάζει πιο πιθανό από ποτέ.

Ο Αντώνης Σαμαράς, πολιτικός με ιδιαίτερη επιρροή στο πατριωτικό τμήμα της ΝΔ, κατέστησε σαφή τη διαφωνία του για την κυβερνητική πολιτική στα Ελληνοτουρκικά και το ρόλο του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη, επιλέγοντας έναν υψηλό πολιτικό τόνο. Η κριτική του κορυφώθηκε με την πρότασή του για τον Κώστα Καραμανλή στην Προεδρία της Δημοκρατίας, δημιουργώντας σαφείς εντάσεις που φέρνουν την παράταξη αντιμέτωπη με ένα ζήτημα ταυτότητας και κατεύθυνσης. Η επιλογή του Σαμαρά να αντιπαρατεθεί δημόσια σηματοδοτεί ότι η διαφωνία δεν είναι πλέον απλώς εσωτερική, αλλά αγγίζει τον πυρήνα της πολιτικής στρατηγικής και της διαχείρισης εθνικών θεμάτων.

Αν αυτή η κίνηση Μητσοτάκη στόχευε στο να ανακόψει την αμφισβήτηση εντός της ΝΔ, ενδέχεται να πετύχει ακριβώς το αντίθετο, κινητοποιώντας το στρατόπεδο των υποστηρικτών του Σαμαρά και ενισχύοντας ενδεχομένως τον διάλογο περί ίδρυσης νέου κόμματος. Το πολιτικό κόστος για τη ΝΔ, στην περίπτωση που οι «σαμαρικοί» βουλευτές αποστασιοποιηθούν ή ακόμη και ακολουθήσουν τον πρώην πρωθυπουργό, μπορεί να είναι σοβαρό και να επιφέρει ρήξη στη συνοχή της κοινοβουλευτικής ομάδας. Μία τέτοια ρήξη θα έθετε σε κίνδυνο τη δεδηλωμένη και θα απαιτούσε άμεσα πολιτικές κινήσεις από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Από την άλλη πλευρά, ο ρόλος του Κώστα Καραμανλή προσδίδει στη διαφωνία αυτή ιστορικές διαστάσεις. Ο Καραμανλής, αν και δεν είχε προσυμφωνήσει με την πρόταση του Σαμαρά, συνδέεται με αυτόν πολιτικά και ιδεολογικά, αποτελώντας συμβολικό πόλο ενότητας αλλά και πιθανή εστία αμφισβήτησης της ηγεσίας Μητσοτάκη. Η δημόσια τοποθέτηση του πρώην πρωθυπουργού ή ακόμη και η σιωπή του θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στις ισορροπίες εντός της ΝΔ και στο κατά πόσο θα καταφέρει η παράταξη να διατηρήσει τη συνοχή της.

Σε αυτό το πλαίσιο, το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών φαντάζει πιθανό, ιδιαίτερα εάν οι εξελίξεις πάρουν χαρακτήρα διαρκούς κρίσης. Με τις εκλογές να διεξάγονται με λίστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει τη δυνατότητα να ανασχηματίσει πλήρως την κοινοβουλευτική του ομάδα, αποκλείοντας όποιους βουλευτές θεωρούνται «σαμαρικοί» και επιδιώκοντας να διατηρήσει τον έλεγχο. Ωστόσο, αυτή η τακτική θα είχε ταυτόχρονα και σοβαρό ρίσκο: θα μπορούσε να ενισχύσει την εικόνα ενός συγκεντρωτικού ηγέτη και να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη πόλωση εντός και εκτός της ΝΔ.

Η επόμενη μέρα βρίσκει τη ΝΔ σε κατάσταση εύθραυστης ισορροπίας, ενώ η χώρα μπορεί να βρεθεί μπροστά σε απρόβλεπτες πολιτικές εξελίξεις. Οι αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και οι ενέργειες των «βαριών» προσωπικοτήτων, όπως ο Σαμαράς και ο Καραμανλής, θα καθορίσουν αν η Νέα Δημοκρατία θα οδηγηθεί σε περαιτέρω σύγκρουση ή αν θα μπορέσει να βρει μια νέα ισορροπία ενόψει των ενδεχόμενων εκλογών και των προκλήσεων στα εθνικά θέματα.