Στη λειτουργία των μη κρατικών Πανεπιστημίων αναφέρθηκε ο Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκος Πιερρακάκης, σημειώνοντας πως «από την έναρξη της ακαδημαϊκής περιόδου 2025/2026 και σε κάθε περίπτωση έως το τέλος αυτής της κυβερνητικής περιόδου θα είμαστε έτοιμοι να δούμε να λειτουργούν τα παραρτήματα των ξένων ιδρυμάτων στην Ελλάδα».
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ALPHA, ο Υπουργός Παιδείας περιέγραψε την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει αυτή την «ιστορική μεταρρύθμιση» ως «ένα ασφαλές και στέρεο βήμα», επειδή συνιστά μία σύγχρονη ερμηνεία υπό το φως του ενωσιακού δικαίου. Σχετικά με πιθανές προσφυγές στο ΣτΕ και επανέλαβε πως «με το νομοσχέδιο για την ίδρυση των Μη Κρατικών-Μη Κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στη χώρα παύουμε να είμαστε η μόνη χώρα στον πλανήτη χωρίς μη κρατικά ΑΕΙ», ενώ αναφερόμενος στις τωρινές συνταγματικές προβλέψεις εκτίμησε ότι «το Σύνταγμα μετεξελίσσεται συνεχώς και χρειάζεται να συνομιλεί με την πραγματικότητα».
Όπως υπογράμμισε ο κ. Πιερρακάκης, «μετά το 2020 και την κρίσιμη αλλαγή που σημειώθηκε στο ενωσιακό δίκαιο με αφορμή μια υπόθεση που αφορούσε στην Ουγγαρία άνοιξε ο δρόμος για να μεταφέρουμε και στην Ελλάδα τη δυνατότητα της ίδρυσης και λειτουργίας μη κρατικών-μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, ως παραρτημάτων πανεπιστημίων του εξωτερικού. Στη συνέχεια προσδοκούμε πως με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τη δυνατότητα ξένων ιδρυμάτων να εγκαθίστανται στη χώρα και να ιδρύουν μόνα τους παραρτήματα των πανεπιστημίων τους, όπως συμβαίνει σε ολόκληρο τον πλανήτη, χωρίς κανένα πρόβλημα».
Οι όροι και οι προϋποθέσεις για τα μη κρατικά ΑΕΙ
Διευκρίνισε στη συνέχεια σειρά όρων και προϋποθέσεων για την ίδρυση και λειτουργία των Μη Κρατικών-Μη Κερδοσκοπικών ΑΕΙ αναφέροντας πως «θα χρειάζονται τουλάχιστον τρεις σχολές για να εξεταστεί ο φάκελός τους, τα κριτήρια ίδρυσης θα είναι τα πιο αυστηρά σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς έχουμε μελετήσει τι ισχύει σε κάθε χώρα και έχουμε επιλέξει την πιο αυστηρή εκδοχή του πακέτου των κριτηρίων, ο ελάχιστος αριθμός των καθηγητών θα είναι 30 καθηγητές με διδακτορικό, την ευθύνη εξέτασης των φακέλων τόσο στην κτιριακή υποδομή όσο και στο πρόγραμμα σπουδών αλλά και στην επάρκεια των καθηγητών θα έχει η ανεξάρτητη αρχή ανώτατης εκπαίδευσης, η πολιτεία δεν έχει κανένα λόγο να παρέμβει στο πλαίσιο λειτουργίας αυτών των ιδρυμάτων».
Αναφέρθηκε στην πολύ μεγάλη ελληνική καθηγητική διασπορά στο εξωτερικό, από την οποία η χώρα προσδοκά να βρει καθηγητές και διδακτικό προσωπικό γι’ αυτή τη νέα μορφή ΑΕΙ, που θα θεσμοθετήσει, ενώ αποκάλυψε πως ήδη υπάρχουν στο τραπέζι ξένα ΑΕΙ που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Ελλάδα ιδρύοντας δικά τους παραρτήματα, εξέλιξη στην οποία έχει βοηθήσει σημαντικά και η ελληνική καθηγητική διασπορά, που βρίσκεται παντού και ελέγχει μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Ο Υπουργός Παιδείας επανέφερε το παράδειγμα της Κύπρου, επιμένοντας στην συμφωνία όλων των πολιτικών δυνάμεων του νησιού στην ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ και τόνισε πως η μετατροπή του νησιού σε περιφερειακό εκπαιδευτικό κέντρο, όπως και η Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει, έχει προσθέσει στο ΑΕΠ της Κύπρου ένα 6%, ενώ σημείωσε πως σε πρώτη φάση χρειάζεται να ανακοπεί το ρεύμα μετακίνησης φοιτητών σε ξένα ΑΕΙ που κοστίζει στην ελληνική οικονομία 500 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο και αφορά σε περίπου 40.000 φοιτητές.
Όπως τόνισε, η νέα μορφή των ΑΕΙ δεν θα ανταγωνίζεται τα δημόσια ΑΕΙ, που παραμένουν στον πυρήνα του κυβερνητικού ενδιαφέροντος και ήδη απολαμβάνουν αλλαγών που θα διευρυνθούν ακόμη περισσότερο, ώστε να τα οδηγήσουν στην εξωστρέφεια και στην βελτίωση της λειτουργίας τους.
Τι είπε για τα δίδακτρα
Σχετικά με το ζήτημα των διδάκτρων των μη κρατικών ΑΕΙ, διευκρίνισε πως είναι ένα θέμα που θα απασχολήσει όσα απ’ αυτά ενδιαφερθούν να επενδύσουν στην Ελλάδα σε συνεργασία με εγχώρια πανεπιστήμια και επιβεβαίωσε πως αυτά τα παραρτήματα θα ακολουθούν τους όρους λειτουργίας των μητρικών τους ιδρυμάτων και σε θέματα παροχής υποτροφιών.
Ερωτηθείς, τέλος, για την στάση των άλλων κομμάτων της Βουλής στο νομοσχέδιο ο κ. Πιερρακάκης χρησιμοποίησε την φράση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, από την συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου «τώρα θα δούμε ποιος είναι πραγματικός προοδευτικός και πραγματικός εκσυγχρονιστής».