ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΣΤΟΝ Σ.Σ. ΛΙΑΝΟΚΛΑΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΣΤΑ ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ
Μία άγνωστη πτυχή της κατοχικής ιστορίας και του Ολοκαυτώματος των Ελλήνων Εβραίων ήρθε στο φως της δημοσιότητας με τα αποκαλυπτήρια της ανακατασκευασμένης αναθηματικής στήλης για τους Εβραίους που εστάλησαν από τους Ναζί για καταναγκαστική εργασία στο σιδηροδρομικό δίκτυο της περιοχής Λιανοκλαδίου – Καρυάς. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν το μεσημέρι της Πέμπτης 14 Οκτωβρίου 2021, στον σιδηροδρομικό σταθμό Λιανοκλαδίου, παρουσία του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστα Καραμανλή.
Το αρχικό Μνημείο -που είχε ανεγερθεί το 1988- πιθανόν καταστράφηκε κατά την ανακαίνιση του σιδηροδρομικού σταθμού Λιανοκλαδίου. Το νέο Μνημείο ανακατασκευάστηκε με έγκριση και ενέργειες του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ), και τη συνεργασία του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος (ΚΙΣΕ), και επανατοποθετήθηκε σε περίοπτη θέση στην αποβάθρα του Σταθμού για να θυμίζει το μέγεθος της ναζιστικής θηριωδίας.
Η εκδήλωση των αποκαλυπτηρίων ξεκίνησε με προσφωνήσεις του Προέδρου του ΟΣΕ κ. Σπυρίδωνα Πατέρα, του Προέδρου του ΚΙΣΕ κ. Δαυίδ Σαλτιέλ και του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστα Καραμανλή, οι οποίοι αποκάλυψαν το Μνημείο ύστερα από επιμνημόσυνη δέηση που ανέπεμψε στη μνήμη των θυμάτων ο Ραββίνος Αθηνών κ. Γκαμπριέλ Νεγρίν.
Ο Πρόεδρος του ΟΣΕ καλωσόρισε τους επισήμους και τόνισε ότι ο ΟΣΕ, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην ιστορία, κινητοποιήθηκε για την αποκατάσταση του Μνημείου. Χαρακτηριστικά είπε: “Η αρχική αναθηματική στήλη παρέμεινε στο σημείο αυτό ως το 2010 οπότε, κατά τη προσπάθεια μετακίνησής της στα πλαίσια εργασιών της υπό έναρξη εργολαβίας 635 του τμήματος Τιθορέας – Δομοκού, (καθότι η στήλη δεν ήταν μονολιθική) αστόχησε. Σήμερα δέκα και πλέον χρόνια μετά, βρισκόμαστε εδώ με την ευτυχή συγκυρία ενός μεγάλου σιδηροδρομικού έργου το οποίο εισέρχεται στην τελική ευθεία και στα πλαίσια του οποίου ολοκληρώνονται και οι εργασίες ανάταξης του Σταθμού, για να επανατοποθετήσουμε την αναθηματική στήλη και να αποκαταστήσουμε τη μνήμη των τραγικών γεγονότων εκείνης της περιόδου και των ανθρώπων που χάθηκαν”.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδας κ. Συμεών τόνισε ότι “η καταπολέμηση του αντισημιτισμού είναι προτεραιότητα για την Εκκλησία και για μενά προσωπικά”, και αναφέρθηκε στις δράσεις και στα εκπαιδευτικά προγράμματα για το Ολοκαύτωμα στα οποία η Εκκλησία συμμετέχει με τη συνεργασία του Γενικού Γραμματέα Θρησκευμάτων κ. Γιώργου Καλαντζή και του ΕΜΕ.
Ο Πρόεδρος του ΚΙΣΕ, αναφερόμενος στη σημασία του Μνημείου, είπε μεταξύ άλλων: «Η συνεργασία όλων μας για την ανακατασκευή του Μνημείου καταδεικνύει τη συλλογική μας δέσμευση, ως κοινωνίας, να διατηρήσουμε ζωντανή τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος, να διασφαλίσουμε ότι η ιδεολογία του Ναζισμού δεν θα βρει πρόσφορο έδαφος για να δηλητηριάσει και πάλι την κοινωνία. Το Μνημείο που αποκαλύπτουμε σήμερα συνιστά ένα έργο εκπαιδευτικό, πέρα από ένα ηθικό χρέος. Είναι η απόδειξη ότι την υπόσχεσή μας για το ΠΟΤΕ ΠΙΑ την εννοούμε και την υποστηρίζουμε με πράξεις. Το οφείλουμε στα θύματα του Ολοκαυτώματος αλλά και στις μελλοντικές γενιές», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σαλτιέλ.
Ο Υπουργός Μεταφορών υπογράμμισε ότι «Είναι χρέος μας να τιμούμε την μνήμη των Εβραίων συμπατριωτών μας. Και βέβαια, στην καθημερινή μας ζωή, είναι υποχρέωσή μας να μην επιτρέψουμε καμία εθνική, θρησκευτική, φυλετική ή άλλη ταυτότητα να μας διχάζει. Ο καθένας φέρει υπερήφανα την ταυτότητά του, αλλά πάντα όλοι σεβόμαστε ένας τον άλλον. Και όλοι μαζί, δημιουργούμε για το παρόν και το μέλλον του τόπου μας». Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η αναφορά του Υπουργού στην επίσκεψή του σε νεαρή ηλικία στο Γιάντ Βασέμ.
Ο κεντρικός ομιλητής, ιστοριοδίφης, κ. Ανδρέας Ασσαέλ, στην ομιλία του με θέμα «Η ιστορία των Εβραίων που εργάστηκαν στα καταναγκαστικά έργα της σιδηροδρομικής γραμμής Λιανκλαδίου – Καρυάς», αναφέρθηκε σε ιστορικά στοιχεία και κατέληξε τονίζοντας: «Η επανατοποθέτηση της πλάκας Μνήμης στον Σ.Σ. Λιανοκλαδιου ελπίζω να είναι το πρώτο βήμα για την αναγνώριση του στρατοπέδου Καρυάς ως μαρτυρικού τόπου…Έχουμε το δικό μας Μαουτχάουζεν και δεν το ξέρουμε».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής και μουσική αναφορά από την σοπράνο Μαριάντζελα Χατζησταματίου, η οποία ερμήνευσε ένα συμβολικό λαδίνο τραγούδι, γραμμένο από τον επιζώντα του Άουσβιτς Μοσέ Αελιών, στη μνήμη της αδελφής του.
Εμβληματική η παρουσία απογόνων επιζώντων των καταναγκαστικών έργων στις σιδηροδρομικές γραμμές της περιοχής, Ιακώβ Καράσσο και Σαμ Ναχμία. Ο Πρόεδρος του ΚΙΣΕ, Δ. Σαλτιέλ, απευθύνθηκε ειδικά σε αυτούς κατά την ομιλία του: «…Σόλωνα, Μπέρτα, Τζάκο, και Αλβέρτο, Σας ευχαριστώ γιατί μας δίνετε την ευκαιρία να αναλογιστούμε τί σημαίνει Μνήμη και να κατανοήσουμε τι σημαίνει χρέος. Είμαστε εδώ για να σας διαβεβαιώσουμε ότι ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ!».
Συμβολική ήταν επίσης η παρουσία του κ. Αθανάσιου Χειμάρα, ο οποίος το 1988, ως Πρόεδρος τότε της Κοινότητας Λιανοκλαδίου, είχε παραστεί στα εγκαίνια του Μνημείου και σήμερα με συγκίνηση συμμετείχε στην εκδήλωση για το ανακατασκευασμένο Μνημείο.
Στην εκδήλωση παρέστησαν επίσης ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα κ. Γιόσι Αμράνι, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδας κ. Συμεών, ο Αντιπεριφερειάρχης Φθιώτιδας κ. Αθανάσιος Καρακάντζας, οι βουλευτές Φθιώτιδας κ. Θέμης Χειμάρας και Ιωάννης Σαρακιώτης, ο Αντιδήμαρχος Λαμιέων κ. Δημήτρης Κυρίτσης, ο Πρόεδρος του Τμήματος Ανατολικής Στερεάς του ΤΕΕ κ. Αθανάσιος Λυκόπουλος, η Αντιπρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Λιανοκλαδίου κα Γεωργία Λυκοτσέτα και μέλη του Κ.Σ., ο τέως Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Λιανοκλαδίου κ. Αθανάσιος Χειμάρας, ο Γεν Ταμίας του ΚΙΣΕ κ. Δανιήλ Μπεναρδούτ, Πρόεδροι και εκπρόσωποι των Ισραηλιτικών Κοινοτήτων Ελλαδος, μέλη του Σωματείου Φίλων του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης, κ.ά. Μήνυμα για την εκδήλωση απέστειλε ο βουλευτής Φθιώτιδας Γιώργος Κοτρωνιάς.