άρθρο της Ελένης Στρατούλη
Ο Αύγουστος μπήκε με άσχημες διαθέσεις. Μαζί με την ανομβρία και τον καύσωνα, που ανάγκασε το θερμόμετρο να φτάσει και στα μέρη μας μέχρι και τους 45-46 βαθμούς, ήρθαν και φέτος στην ώρα τους οι πυρκαγιές. Αρκετές περιοχές και ταυτόχρονα οι οθόνες μας βάφτηκαν με το κόκκινο της φωτιάς και το μαύρο της αιθάλης. Κι ύστερα, απόμειναν γεμάτες από μακάβριες στρατιές σκελετωμένων δέντρων και ηττημένης απ’ την πύρινη λαίλαπα βλάστησης. Βλέπεις, οι πυρκαγιές προτιμούν για το γεύμα τους τις πρασινάδες και τα δάση, κι αν εκεί γύρω υπάρχουν σπίτια, τα τρώνε κι αυτά, κι αν τύχει και συναντήσουν κι ανθρώπους, παγιδευμένους ή χαμένους μες την αναμπουμπούλα, δεν τους λυπούνται, ούτε καν τα παιδιά! Δεν είναι λίγες οι φορές που θρηνήσαμε θύματα, και μάλιστα σε πυρκαγιές που πυροδότησε ανθρώπινο χέρι από πρόθεση και ενδεχόμενο δόλο ή από απερισκεψία. Και που έγιναν θανατηφόρες όχι μόνο απ’ την κακοτυχία των θυμάτων, αλλά κι απ’ την εγκληματική αμέλεια και τις πράξεις και παραλείψεις υπεύθυνων παραγόντων, που τις συνέπειές τους καλούνται κάθε φορά ν’ «αποσβέσουν» με αυτοθυσία πυροσβέστες κι εθελοντές.
Μα ακόμα και χωρίς ανθρώπινα θύματα, την πληρώνουν πάντα η χλωρίδα, η πανίδα και η ατμόσφαιρα, που δε φταίνε σε τίποτα. Αυτά δε μπορούν να προστατέψουν τον εαυτό τους! Η μόνη τους ελπίδα είναι οι άνθρωποι, η καταστροφή κι η σωτηρία τους μαζί.
Οι χώρες της Μεσογείου με το γλυκό και ήπιο κλίμα τους, χρόνο με το χρόνο φαίνεται πως ζηλεύουν την έρημο Σαχάρα. Η κλιματική αλλαγή, πες την καλύτερα κλιματική κρίση, βρίσκεται εδώ και μας δείχνει τα δόντια της, με τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» που ταλανίζουν όλο και πιο συχνά κι όλο και πιο σφοδρά τον ταλαιπωρημένο πλανήτη μας. Καύσωνες και πυρκαγιές απ’ τη μια, καταιγίδες, παγετοί, πλημμύρες και τυφώνες απ’ την άλλη, μας βρίσκουν απροετοίμαστους και προς το παρόν αμετανόητους. Κι ας βάζουμε σε μεγάλο βαθμό το χεράκι μας για την ενίσχυση του φυσικού κατά τα άλλα φαινόμενου του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση της γης, με την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου, την αποδάσωση κι άλλες επιβλαβείς δραστηριότητές μας.
Οι προβλέψεις δυσοίωνες και το σενάριο εφιαλτικό! Αν, λένε οι επιστήμονες, δε λάβει η ανθρωπότητα άμεσα δραστικότερα μέτρα, με τα σημερινά δεδομένα, μέχρι το τέλος του αιώνα μας το ευπαθές 15% περίπου της ακτογραμμής της χώρας μας, δηλαδή όλες οι αμμουδερές και βοτσαλωτές παραλίες της, θα εξαφανιστούν κάτω απ’ τα νερά της θάλασσας, που θα φουσκώνει απ’ τη ζέστη σαν το βραστό γάλα και θ’ ανεβαίνει απ’ το λιώσιμο των πάγων στους πόλους, γρηγορότερα στην κλειστή θάλασσα της Μεσογείου από αλλού. Με την άνοδο της στάθμης της από μισό έως και δύο μέτρα, κινδυνεύουν ακόμα και παράκτιες κατοικημένες και καλλιεργημένες περιοχές. Στα δαντελωτά μας παράλια θ’ απομείνουν τα τείχη των βράχων εκτεθειμένα στη διάβρωση, και μια δυσάρεστη ομοιομορφία θ’ αλλάξει την εικόνα τους και το χάρτη. Μεγάλο πλήγμα για το εμπόριο και τη ναυτιλία, που κινούνται στο δίκτυο των μεγάλων λιμανιών. Μεγάλο πλήγμα για τον τουρισμό, που επιλέγει τη χώρα μας για το ποικιλόμορφο ανάγλυφο των ακτών της, τα παιγνίδια και την ηλιοθεραπεία στην άμμο και στα βότσαλα, τα τουριστικά καταλύματα «πάνω στο κύμα». Μεγάλο αλλά δίκαιο πλήγμα και για όσους έχτισαν τ’ αυθαίρετα «παλάτια» τους κυριολεκτικά πάνω και δίπλα στον γιαλό!
Κι αυτό θα είναι το λιγότερο, αφού ολόκληρες χώρες θα ερημώσουν, πολλά είδη φυτών και ζώων θα περιοριστούν κι εξαφανιστούν, το πόσιμο νερό θα κρύβεται ακόμα πιο βαθιά, οι πόλεμοι θα γίνονται για τους υδάτινους πόρους και τα ζωντανά ποτάμια των προσφύγων της ξηρασίας θα πνίξουν τα μέρη που θα γλυτώσουν απ’ την θερμή μάστιγα, με αλλαγμένο ριζικά και το δικό τους κλίμα.
Η φύση, με την ατράνταχτη, μία και μοναδική λογική της, τιμωρεί αλύπητα αυτούς που τη βιάζουν, όχι όμως χωρίς να τους προειδοποιεί. Οι τρεις λέξεις «ακραία», «καιρικά», «φαινόμενα», είναι οι καμπάνες που χτυπούν ξέφρενα, όπως παλιά στα χωριά μας, όταν ξαφνικά ξέσπαγε πυρκαγιά, για να τρέξει ο κόσμος να τη σβήσει. Και παραμονεύει η τέταρτη λέξη «αποκάλυψη», η τελευταία καμπάνα, που η κραυγή της δε θα είναι προειδοποίηση αλλά η οριστική και αμετάκλητη πραγματικότητα, το σάλπισμα του αγγέλου της Αποκάλυψης.
Αν δεν ακούσουμε τα προειδοποιητικά μηνύματα κι αν δε λάβουμε τα μέτρα μας! Όχι βέβαια εγώ κι εσείς – τι μπορούμε να κάνουμε, παρά να φωνάζουμε ατομικά και συλλογικά, «Ξυπνήστε», «Χανόμαστε», «Βοήθεια» – , μα αυτοί που κρατούν στ’ άπληστα χέρια τους το μέλλον του μεγάλου, φιλόξενου σπιτιού μας, που οφείλουν να το προστατεύουν και που μπορούν να επιβάλλουν κανόνες για την προστασία του, η διεθνής κοινότητα, οι διεθνείς οργανισμοί και οι κυβερνήσεις.
Να λάβουν τα μέτρα τους! Από πραγματικό ενδιαφέρον, ας είναι κι από συμφέρον, αφού η εξουσία κι η εκμετάλλευση χρειάζονται ζωντανό πλανήτη για να επιβληθούν. Εμείς οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, που στις δικές μας καμπούρες πέφτουν όλα τα κακά, συντασσόμαστε με το πρώτο. Κι αν μας πουν φωναχτά ή σιωπηρά «Ἐς αὔριον τά σπουδαῖα», θα τους απαντήσουμε φωναχτά ότι επιλέγουμε την πρόληψη απ’ την προσαρμογή και ότι «Οἱ καιροί οὐ μενετοί».-