Η 6η Μαρτίου καθιερώθηκε ως η ημέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού.
Η βία μεταξύ των ανηλίκων είναι ένα φαινόμενο συνεχώς επιδεινούμενο τα τελευταία χρόνια και σε ορισμένες περιπτώσεις λαμβάνει ακραίες διαστάσεις.
Εάν αναλογισθούμε πιθανές αιτίες επιδείνωσης του φαινομένου μπορούμε να αναφερθούμε στην περίοδο της πανδημίας με τον κοινωνικό εγκλεισμό που πυροδότησε αίσθημα ανασφάλειας για την αντιμετώπιση της υγιειονομικής κρίσης. Επρόκειτο περί ασύμμετρης απειλής και ήταν μία πρώτη «βεβαιότητα» που κατέρρευσε με πάταγο.
Ο «αόρατος κίνδυνος» του κορονοϊού δημιούργησε μέγιστη απειλή για την ύπαρξη όλων μας και ακολούθησε ο πόλεμος στη γειτονιά μας, στα Βαλκάνια που κατέρριψε μία άλλη «βεβαιότητα» σε σχέση με την ειρήνη και την ασφάλεια όλων των ευρωπαϊκών κρατών. Η σύρραξη στη Γάζα επεξέτεινε την ανασφάλεια στην ανατολική μεσόγειο.
Ακολούθησε η οικονομική ύφεση εξαιτίας των πολεμικών συγκρούσεωνη οποία σε συνδυασμό με την ανεργία και την αβεβαιότητα για ομαλή επαγγελματική αποκατάσταση δημιούργησε επιπλέον βάρος στην ήδη επιβαρυμμένη ψυχολογία των πολιτών.
Μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα της κατάρρευσης των βεβαιοτήτων η ελληνική οικογένεια άρχισε να κλυδωνίζεται επικίνδυνα με άμεση αντανάκλαση και συναισθηματικό αντίκτυπο στον ψυχισμό των παιδιών και των εφήβων.
Επιπλέον η βία κατακλύζει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είτε ως λεκτική έκφραση, είτε ως έλλειψη ιδεολογικών στόχων και πλήρους αμφισβήτησης αξιών κάθε είδους. Αξίες όπως είναι η αποδοχή, η αλληλεγγύη, ο σεβασμός του άλλου, η ενσυναίσθηση, η προσφορά, η αλληλοκατανόηση και τόσα άλλα.
Η κοινωνικοποίηση του νέου ατόμου ξεκινάει από τον στενό πυρήνα της οικογένειας όπου σφυρηλατούνται το αίσθημα του ανήκειν, της ασφάλειας, της αγάπης, της αλληλεγγύης και της αποδοχής.
Συνεχίζεται στο σχολείο- πέρα από την μάθηση- στον τομέα τον παιδαγωγικό, όπου διαμορφώνονται νέες προσωπικότητες από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, συνεχίζεται στην δευτεροβάθμια και ολοκληρώνεται στην τρίτη βαθμίδα.
Στην προσπάθεια, λοιπόν, κοινωνικοποίησης του ατόμου συμμετέχει πρωτίστως η οικογένεια και συνηγορεί ο εκπαιδευτικός κάθε βαθμίδας.
Η πλήρης και αρμονική συνεργασία γονιών και εκπαιδευτικών δύναται να φέρει εξαιρετικά αποτελέσματα στην πρόληψη φαινομένων ακραίας συμπεριφοράς με βίαιο πρόσημο συνεπικουρούμενη από την τοπική κοινότητα σε πολλούς τομείς π.χ. ασφάλειας, ψυχαγωγίας και ποιότητας ζωής.
Στην περίοδο που διανύουμε το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ν. Άρτας σε συνεργασία με την Διεύθυνση Α΄/θμιας Εκπαίδευσης, ολοκλήρωσε ένα δεύτερο κύκλο σεμιναρίου σε εκπαιδευτικούς με θέμα ακριβώς τον σχολικό εκφοβισμό.
Συμμετείχαν 22 εκπαιδευτικοί σε δύο κύκλους με θεματική ενότητα την Πρόληψη & αντιμετώπιση φαινομένων σχολικής βίας, διαδικτυακού εκφοβισμού & εξαρτήσεων.
Έγινε προσπάθεια συγκρότησης ομάδων γονέων από αντίστοιχα σχολεία από τα οποία προέρχονταν οι εκπαιδευτικοί έτσι ώστε για το ίδιο θέμα σε συνάρτηση και με τις δράσεις εντός του σχολείου να πραγματοποιηθεί μία καθολική παρέμβαση που θα απευθύνεται σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές.
Δυστυχώς οι γονείς δεν προσέφεραν λίγο από τον πολύτιμο χρόνο τους (ένα δίωρο εβδομαδιαίως για οκτώ συνολικά συναντήσεις) και το σεμινάριο που απευθυνόταν σε εκείνους δεν πραγματοποιήθηκε λόγω ιδιαίτερα μικρής ανταπόκρισης στις δηλώσεις συμμετοχής. Υπήρξαν γονείς εξαιρετικά πρόθυμοι για το σεμινάριο, αλλά ο αριθμός ήταν περιορισμένος.
Είναι γεγονός ότι η διαπαιδαγώγηση των νέων δεν αφορά μόνο τους γονείς ή μόνο τους εκπαιδευτικούς. Αφορά και τους δύο σε πλήρη εναρμόνιση και συνεργασία και αφορά επίσης και την πολιτεία σε τοπικό επίπεδο ( τοπική αυτοδιοίκηση α΄& β΄βαθμού) π.χ. σε περιβαλλοντικές παρεμβάσεις βελτίωσης της ποιότητας ζωής (φωτισμός, δενδροφύτευση κ.α.), δημιουργίας χώρων άθλησης και ψυχαγωγίας (π.χ. γήπεδα & πλατείες).
Η συνεργασία όλων των ανωτέρω και με την βοήθεια και συμπαράσταση των ειδικών είναι δυνατόν να φέρουν αποτελέσματα πριν είναι αργά.
Το Κέντρο Πρόληψης έχει την γνώση και τα εργαλεία και διοργανώνει σεμινάρια και δράσεις εντός της σχολικής κοινότητας σε πλήρη εναρμόνιση με τις ανάγκες γονιών, εκπαιδευτικών και μαθητών με τελικό στόχο την ενίσχυση των γονιών στον γονεϊκό τους ρόλο και των εκπαιδευτικών στον παιδαγωγικό τους -ιδιαίτερα σημαντικό- ρόλο.
Οι καιροί ου μενετοί.
Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ