«Το Νησί» Β.Χίσλοπ

«Το Νησί» Β.Χίσλοπ Εκδόσεις Ψυχογιός 2020 σελ.500
( Tο βιβλίο εκδόθηκε σε 30 χώρες , έχει πουλήσει 6.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως και έγινε τηλεοπτική σειρά στο MegaChannel)
«Μια μικρή βάρκα ,φορτωμένη άτακτα με μπόγους , χόρευε στο θαλασσινό νερό. Ο ηλικιωμένος άντρας ,σκυφτός ,ανέβηκε πάνω της αργά, και προσπαθώντας με το ένα χέρι του να κρατιέται σφιχτά από την κουπαστή , άπλωσε το άλλο για να βοηθήσει την γυναίκα. Ο άντρας έλυσε προσεκτικά τον κάβο -δεν υπήρχε τίποτα περισσότερο να ειπωθεί ή να γίνει-και το ταξίδι τους άρχισε. Δεν ήταν η αρχή μιας σύντομης διαδρομής για την παράδοση προμηθειών .Ήταν η αρχή ενός ταξιδιού χωρίς επιστροφή , με προορισμό το ξεκίνημα μιας καινούργιας ζωής. Μιας ζωής σε αποικία λεπρών. Της ζωής στη Σπιναλόγκα».
«Το Νησί» προβάλλει τις συνθήκες διαβίωσης των λεπρών στη Σπιναλόγκα, ένα νησάκι δίπλα στην Κρήτη που «λειτουργούσε» ως λεπροκομείο από το 1903 ως το 1957 και πλέον η εγκαταλειμμένη αποικία αποτελεί επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο!
Το βιβλίο «Το Νησί» διαδραματίζεται στην Κρήτη και ειδικά στο χωριό Πλάκα και στο νησί των λεπρών, την Σπιναλόγκα, από το 1939-1957 . Οι ήρωες του είναι : η Ελένη, ο Γιώργος, η Άννα ,η Μαρία ,η Σοφία, η Άλεξις, η Φωτεινή ,ο Αντώνης, ο Μανόλης , ο Ανδρέας, ο Δημήτρης, ο Στέφανος,ο Αλέξανδρος, η Ελευθερία, ο Μάρκους, ο γιατρός Κυρίτσης και ο γιατρός Λαπάκης.
Η Ελένη ήταν μια όμορφη γυναίκα ,δασκάλα με δύο κόρες την Άννα και την Μαρία, που ζούνε στην Πλάκα ,ένα μικρό χωριό απέναντι από την Σπιναλόγκα . Μια μέρα η Ελένη ανακαλύπτει κάποια σημάδια στα πόδια της ,τα οποία ο γιατρός τα αποδίδει στον βάκιλο της λέπρας. Οπότε αναγκαστικά μαζί με τον μαθητή της Δημήτρη ,που έχει και αυτός τα ίδια συμπτώματα ,πρέπει να πάνε στην Σπιναλόγκα. Αυτός που θα τους πάει με την βάρκα του, είναι ο άνδρας της ο Γιώργος, που πηγαίνει συχνά εφόδια στο νησί .
Η Ελένη εκεί που θα φτάσει, θα συναντήσει άλλους 200 Κρητικούς ,που τους έχουν ξεχάσει όλοι συγγενείς και φίλοι , που είναι οι απόκληροι της κοινωνίας, που είναι οι «λεπροί» μέσα στη συνείδηση της Κοινωνίας, που είναι ο φόβος της κοινωνίας, που με τα σημάδια της αρρώστιας τρομάζουν και τους αποφεύγουν όλοι, που έχουν ουλές της αρρώστιας ,που είναι τυφλοί, που έχουν το περίεργο δίστικτο δέρμα , τα παραμορφωμένα χέρια και τα δύσμορφα πόδια.
Το νησί αυτό θα γίνει ο κόσμος της . Ο θάνατος φαινόταν απείρως προτιμότερος από μια ισόβια καταδίκη σε αυτό το νησί . Εκεί θα ζήσει εννέα χρόνια , αλλά στο τέλος δεν θα αντέξει και θα πεθάνει από την λέπρα. Έτσι ο Γιώργος θα μεγαλώσει μόνος του τα δυο του κορίτσια, την Άννα και την Μαρία. Θα καλοπαντρέψει την Άννα με τον γιό του άρχοντα Βορδουλάκη, τον Ανδρέα.
Η Σοφία δεν ήταν ούτε δύο χρονών και δεν άργησε να παρατηρήσει την απουσία των γονιών της. Η Σοφία που χρειαζόταν μια μητέρα για να την μεγαλώσει. Η Σοφία που θα μεγαλώσει και θα καταλήξει παντρεμένη με δύο παιδιά ,στο Λονδίνο. Η Άλεξις μια νεαρή κοπέλα , κόρη της Σοφίας , που ψάχνει τις ρίζες της οικογένειάς της.Ρωτάει για ιστορίες παλιές, θαμμένες στη λήθη . Η μητέρα της, η Σοφία ,έχει ρίξει μαύρη πέτρα πίσω ,καμιά νοσταλγία ,για τους νεκρούς της και για τον τόπο, που γεννήθηκε. Η Άλεξις που βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι στην ζωή της και αντλεί τελικά την εμπειρία και την δύναμη από το παρελθόν για να επιλέξει τον δρόμο της.Τι τελικά περιμένει να βρει η Άλεξις; Απαντήσεις; Τώρα πια…Ιστορίες παλιές , από καιρό ξεχασμένες .Και καλύτερα που ξεχάστηκαν δηλαδή, ο κόσμος πηγαίνει μπροστά πρέπει, όχι προς τα πίσω,έτσι είναι το σωστό. Αλλά φαίνεται πως τελικά κανένας δεν ξεφεύγει .Όλοι γυρνάμε πίσω, σαν τους σολομούς που ταξιδεύουν κόντρα στη ροή του ποταμού για να επιτρέψουν στην κοιτίδα τους, να αναπαραχθούν και να πεθάνουν.Έτσι και η Άλεξις…Σκαλίζει τη στάχτη από τα παλιά.Να ανακαλύψει θαμμένους σκελετούς ; Ποιον τάχα ωφελεί και ποιον δικαιώνει ; Νομίζουμε πως το κάνουμε για τους νεκρούς, πως δήθεν είναι χρέος μας για τη δική τους μνήμη…Κι όμως ,ίσως το μόνο μνημόσυνο που οι πεθαμένοι επιθυμούν να είναι η λησμονιά, η συχώρεση, η λήθη…Να τους αφήσουμε να κοιμηθούνε ήσυχα, δίχως ονείρατα μα και δίχως εφιάλτες , στο κοινό χωμάτινο κρεβάτι που στρώνει για όλους μας ο Θάνατος…
Το ανεμοδαρμένο νησί των λεπρών, ζωντανοί νεκροί οι μελλοθάνατοι κάτοικοι του νησιού ,ένα νησί που κρύβει τραγωδίες και πάθη, ηλέπρα η αρρώστια ( μια παραμορφωτική αρρώστια) , ένας ξεπεσμένος ανιψιός, μια απιστία, μια δολοφονία, ένας άνθρωπος στη φυλακή,η ομορφιά μιας γυναίκας που ήταν δώρο μαζί και κατάρα, μια φυγή από το παρελθόν , μια παράξενη και μεγάλη αγάπη, μια πανέμορφη άρρωστη, το όνομα δύο οικογενειών κατεστραμμένο, μια κόρη που ανακαλύπτει ότι αυτοί που την μεγάλωσαν δεν ήταν οι πραγματικοί της γονείς , μια κόρη που δεν ήξερε με βεβαιότητα για την ταυτότητα του βιολογικού της πατέρα, μια σιωπή πολλών χρόνων, οι μυστικές οικογενειακές ρίζες, το στίγμα της λέπρας που το κουβαλούσαν κάποιοι εν αγνοία τους, η οδύνη των τύψεων , κάποιοι άνθρωποι που ήταν ήρωες, κάποιοι άνθρωποι που ήταν καλόκαρδοι και υπέροχοι ,μια γυναίκα που αναζητά το παρελθόν της οικογένειάς της, μια βαθιά ντροπή για παρελθόν, ένα ταξίδι φορτωμένο με μνήμες και αντιμέτωπο με το παρελθόν, η ανίατη λέπρα που διαδέχθηκε η ιάσιμη νόσος του Χάνσεν , μια αγάπη που κράτησε στην αρρώστια και στην υγεία , στα πολλά και στα λίγα, μέχρι που τους χώρισε ο θάνατος…
Η ανανεωμένη αυτή έκδοση του βιβλίου «ΤΟ ΝΗΣΙ» περιλαμβάνει:
1. Νέο πρόλογο της VictoriaHislop, που τιτλοφορείται «Σχεδόν είκοσι χρόνια μετά».
2. Απόσπασμα που παρατίθεται αυτούσιο από το ανέκδοτο έργο του Μανώλη Φουντουλάκη «Μνήμες από τον Αντιλεπρικό Σταθμό Αθηνών», με την ευγενική παραχώρηση της οικογένειας Φουντουλάκη.
3. Δύο οκτασέλιδα ένθετα, από το αρχείο της VictoriaHislop και με την ευγενική παραχώρηση του Στέλιου Κτενιαδάκη, με φωτογραφίες από τη Σπιναλόγκα τότε και τώρα.
Συναρπαστικό, συγκινητικό , ρεαλιστικό.
Ένα κείμενο ενάντια στις κοινωνικές προκαταλήψεις .
Ένα υπέροχο μυθιστόρημα που καθηλώνει.
Ένα βιβλίο γεμάτο έρωτα, μυστικά, πάθη και μηνύματα ζωής.
Ένας ύμνος για την ζωή.
Ο αγώνας του ανθρώπου για επιβίωση κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες είναι συγκινητικός και μας εμπνέει.
Ένα μήνυμα ζωής, αισιοδοξίας και ελπίδας.
Ένα ευαγγέλιο διακήρυξης της αγάπης.
Λίγα λόγια για την νόσο του Χάνσεν: μέχρι και τρεις δεκαετίες πριν το τέλος του 19ου αιώνα, πίστευαν ότι η ασθένεια ήταν κληρονομική. Ο Νορβηγός γιατρός Χάνσεν γύρω στα 1870 απέδειξε πως η νόσος ήταν μολυσματική, και όχι ιδιαίτερα μεταδοτική. Η νόσος, θεραπεύεται πλήρως στις μέρες μας, – δεν υπάρχει εμβόλιο – , ωστόσο 1000 περίπου νέα κρούσματα καθημερινά διαγιγνώσκονται σε χώρες κυρίως της Ασίας, της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής.
Η Σπιναλόγκα (Μακρακάνθη/Νησί/Κολοκύθα), το τελευταίο σημείο της Κρήτης που κατάφεραν να καταλάβουν οι Τούρκοι, το 1715, έγινε τόπος συγκέντρωσης των λεπρών, κυρίως της Κρήτης, στα 1903. Με την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, άρχισαν να στέλνονται εκεί ασθενείς (κυρίως οι ‘αντιδραστικοί’) από όλη την Ελλάδα, ενώ σταδιακά έγινε Διεθνές Λεπροκομείο της Ευρώπης. Κατά την διάρκεια της κατοχής, το νησί έμεινε αλώβητο από τους εισβολείς, λόγω του φόβου που προκαλούσε η ασθένεια. Το 1957 το νησί σταμάτησε να λειτουργεί ως λεπροκομείο, μιας και οι περισσότεροι ασθενείς είχαν ήδη θεραπευτεί, και οι υπόλοιποι μεταφέρθηκαν σε νοσοκομείο των Αθηνών.
Η VictoriaHislop γεννήθηκε στο Bromley του Kεντ, κοντά στο Λονδίνο, το 1959. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο StHilda’sCollege της Οξφόρδης. Είναι ταξιδιωτική συντάκτρια για τις περιοδικές εκδόσεις “SundayTelegraph”, “MailonSunday” και “Woman&Home”. Το πρώτο της μυθιστόρημα, “Το Νησί”, παρέμεινε στο Νο. 1 της λίστας ευπώλητων βιβλίων των “SundayTimes” επί οκτώ διαδοχικές εβδομάδες και έχει πουλήσει πάνω από δύο εκατομμύρια αντίτυπα. “Το Νησί” αποτελεί εκδοτικό φαινόμενο για την Ελλάδα, κορυφαίο bestseller όλων των εποχών και αγαπήθηκε τόσο από το γυναικείο όσο και από το ανδρικό κοινό. Η Victoria Ηislop συμμετείχε επίσης ως σύμβουλος σεναρίου στην τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος στην Ελλάδα, μια σειρά 26 επεισοδίων που κατέγραψε πρωτοφανή ύψη τηλεθέασης. Αναδείχθηκε Κορυφαία Νεοεισερχόμενη Συγγραφέας στο πλαίσιο του θεσμού GalaxyBritishBookAwards του 2007, ενώ της απονεμήθηκε και το βραβείο Richard&JudySummerRead. “Το Νησί” έχει μεταφραστεί σε πάνω από 30 γλώσσες. Το δεύτερο μυθιστόρημά της, “Ο Γυρισμός”, κατέλαβε με την κυκλοφορία του τη δεύτερη θέση στη λίστα ευπώλητων των “SundayTimes” και την πρώτη θέση στη λίστα βιβλίων με μαλακό εξώφυλλο. To τρίτο της μυθιστόρημα, “Το νήμα” μπήκε και αυτό στη βραχεία λίστα των BritishBookAwards. Τα επόμενα βιβλία της έφτασαν στο Νο 1 της λίστας της SundayTimes. Το “Όσοι αγαπιούνται” κατέλαβε κατευθείαν την πρώτη θέση στα μπεστσέλερ της SundayTimes με το που εκδόθηκε, τον Ιούνιο του 2019. Η Βικτόρια μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στην Αγγλία και την Ελλάδα. Μιλάει άψογα γαλλικά και ελπίζει να φτάσει στο ίδιο επίπεδο και στα ελληνικά. Πρόσφατα αναγορεύτηκε Επίτιμη Διδάκτωρ των Γραμμάτων από το Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ στη Θεσσαλονίκη. Τον Ιούλιο του 2020 πολιτογραφήθηκε τιμητικώς Ελληνίδα, από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Για την απόφαση αυτή λήφθηκε υπόψιν η “παγκόσμια προβολή του μνημείου της Σπιναλόγκας”, μέσα από το έργο της συγγραφέως, καθώς και η “ανάδειξη της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού” όπως αναφέρει το διάταγμα της Προέδρου της Δημοκρατίας.
Γράφει : Ο Κώστας Τραχανάς