Επτά μήνες από το φόνο του Βαγγέλη Δραγατάκη…τα παράνομα φονικά κάγκελα παραμένουν στη θέση τους!
Στις 13 Φεβρουαρίου 2021, πέντε μήνες από το θανατηφόρο τροχαίο στην Περιφερειακή της Άρτας με θύμα το 19χρονο Βαγγέλη Δραγατάκη απευθυνθήκαμε στο Δήμο Αρταίων, στην Περιφέρεια Ηπείρου, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου, στο Υπουργείο Μεταφορών, στην ΚΕΔΕ και στο Τμήμα Τροχαίας Άρτας ζητώντας «Να ξηλωθούν ΑΜΕΣΑ τα παράνομα – φονικά κάγκελα στην Περιφερειακή Άρτας».
-Δύο μήνες μετά κανείς από τους παραπάνω φορείς στους οποίους απεστάλη η ανακοίνωση μας δεν ένιωσε την υποχρέωση να μας απαντήσει.
Αυτό βέβαια δεν είναι ασυνήθιστο, απεναντίας θα λέγαμε πως αποτελεί συνήθη πρακτική στη χώρα μας όσον αφορά στις σχέσεις εξουσίας – πολίτη. Προκαλεί βέβαια εντύπωση πως αυτοί που με κάθε ευκαιρία «εκφράζουν την λύπη τους» για το θάνατο του Βαγγέλη επιλέγουν να μην απαντάνε στις υποδείξεις και τα αιτήματα μιας συλλογικότητας οικογενειών θυμάτων τροχαίων που αγωνίζεται για να πάψει να διαιωνίζεται η αναπαραγωγή του εγκλήματος στο δίκτυο της κυκλοφορίας. Ίσως η λύπη τους είναι τόσο μεγάλη που δυσκολεύονται να εκφραστούν, ακόμα και να μιλήσουν για το θέμα αν όχι σε μας αλλά ούτε στον πιο οικείο γι αυτούς χώρο, το Δημοτικό Συμβούλιο.
Επτά μήνες μετά το τραγικό συμβάν. Που συγκλόνισε την Άρτα, και όχι μόνο, το θέμα δεν έχει τεθεί καν στο Δημοτικό Συμβούλιο…
Είναι απίστευτο ότι όλο αυτό το διάστημα παρά τα πολλαπλά ερωτήματα που έχουν τεθεί (και από μας) οι εκπρόσωποι του Δήμου Αρταίων εξακολουθούν να μιλάνε (στα ΜΜΕ) για νομιμότητα των κατασκευών στην Περιφερειακή αλλά ουδέποτε ανέφεραν οποιοδήποτε Νόμο, Εγκύκλιο, Διάταξη ή οτιδήποτε άλλο σχετικό από το οποίο να απορρέει η νομιμότητα αυτών των κατασκευών πού καραδοκούν το επόμενο θύμα τους στην Περιφερειακή της Άρτας.
Είναι νόμιμες λοιπόν αυτές οι κατασκευές;
Αφού ο Δήμος Αρταίων μας κρατάει κρυφούς τους νόμου με βάση τους οποίους τοποθετεί επί σειρά ετών αυτά τα φονικά κάγκελα στα όρια του οδοστρώματος απευθυνθήκαμε σ ένα από τους πιο έγκυρους γνώστες του θέματος, τον καθηγητή του Πολυτεχνείου Θεσσαλίας Νικόλαο Ηλιού Δρ. Συγκοινωνιολόγο, Πιστοποιημένο Ελεγκτή Οδικής Ασφάλειας και επί χρόνια συντονιστή του Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας του ΤΕΕ, ζητώντας τη γνώμη για τη νομιμότητα των υφιστάμενων κατασκευών. Παραθέτουμε την Εμπειρογνωμοσύνη του, την οποία, γνωρίζοντας τι είναι και γιατί αγωνίζεται ο σύλλογος μας παρέδωσε δωρεάν.
Αφού ο Δήμος Αρταίων δεν θέλει να μας πει από πού απορρέει η νομιμότητα εμείς του λέμε πολύ συγκεκριμένα πλέον από πού απορρέει η παρανομία. Ακόμα και με τη νομοθεσία του 1997 τα κάγκελα έπρεπε να έχουν τοποθετηθεί 35cm εντός του πεζοδρομίου και όχι στην παρυφή του. Αλλά από το 2001 η νομοθεσία άλλαξε και λέει πως τα κάγκελα θάπρεπε να τοποθετηθούν σε μεγαλύτερη ακόμα απόσταση στα 75cm. Και όμως ο Δήμος Αρταίων συνέχισε μέχρι και το 2020 να παραβιάζει τη νομοθεσία τοποθετώντας επικίνδυνα για την ασφάλεια πεζών και οδηγών κάγκελα στη παρυφή του πεζοδρομίου, κάποια απ αυτά, τα πρόσφατα τοποθετημένα είναι που διαπέρασαν το όχημα και καρφώθηκαν στο σώμα του Βαγγέλη.
Με αφορμή την συμπλήρωση επτά μηνών από το θάνατο του Βαγγέλη Δραγατάκη δημοσιοποιούμε την γνωμοδότηση του κου Ηλιού και καλούμε κάθε ενδιαφερόμενο φορέα, κάθε πολίτη που ενδιαφέρεται για την οδική ασφάλεια, κάθε άνθρωπο που αγωνιά για την τύχη του, την τύχη των παιδιών του, την τύχη των συνανθρώπων του όταν κυκλοφορούν στο οδικό δίκτυο να ενώσει τη φωνή του με τη δικιά μας για να απαιτήσομε όλοι μαζί:
-Να ξηλώσει ΑΜΕΣΑ ο Δήμος τα παράνομα –φονικά κάγκελα στην Περιφερειακή και να πάρει όλα τα ενδεικνυόμενα από τη νομοθεσία μέτρα προστασίας.
-Ζητάμε από το Τμήμα Τροχαίας Άρτας, ως κατά νόμο αρμόδια αρχή να επιληφθεί για την ύπαρξη αυτών των παράνομων παρόδιων εμποδίων πριν φτάσουμε στο σημείο να θρηνήσουμε ένα ακόμα θύμα.
12 Απριλίου 2021
Πανελλαδικός σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα
ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ
Γενικά.
Η εμπειρογνωμοσύνη αυτή συντάχθηκε μετά από αίτημα του «Πανελλήνιου Συλλόγου SOS Τροχαία Εγκλήματα» να γνωμοδοτήσω για το αν μπορούν να τοποθετούνται στα όρια του Αστικού & Περιαστικού Οδικού Δικτύου, κιγκλιδώματα.
Μου ζητήθηκε να διερευνήσω και να γνωμοδοτήσω επι του θεσμικού πλαισίου που α φορά στη διαμόρφωση των Αστικών Οδών, με έμφαση στις διατάξεις που προβλέπουν τις απαραίτητες οδικές υποδομές, που θα διασφαλίζουν το ψηλό επίπεδο Οδικής Α σφάλειας τόσο για τους Ευάλωτους Χρήστες (ΑΜΕΑ, ηλικιωμένους, ποδηλάτες κλπ), όσο και για τους επιβαίνοντες στα οχήματα παντός είδους που κινούνται στα εν λόγω Οδικά Δίκτυα.
Θεσμικό πλαίσιο – Ισχύουσες Διατάξεις.
α. Διαμόρφωση Πεζοδρομίων
Οι διατάξεις που προβλέπουν τις απαραίτητες υποδομές για την κίνηση πεζών, ΑΜΕΑ, ευάλωτων χρηστών (ηλικιωμένων κλπ), περιέχονται στις οδηγίες του ΥΠΕΧΩΔΕ «Σχε διάζοντας για όλους» (1997) και έχουν επικαιροποιηθεί από τον πρόσφατο ΝΟΚ – Νέο Οικοδομικό Κανονισμό 2016 που τροποποίησε τον ΓΟΚ του Ν.4067/2012 όπως τροπο ποιήθηκε και ισχύει έως σήμερα.
Σύμφωνα με τις προηγούμενες διατάξεις :
«Ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου ορίζονται τα 2.05μ, στα οποία περιλαμβάνονται 0.20μ για αρχιτεκτονικές προεξοχές, 1.50μ για ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών και 0.35μ για την τοποθέτηση πινακίδων σήμανσης, προστατευτικών κιγκλιδωμάτων και την κατασκευή κρασπέδου. Το πλάτος που προκύπτει από τον υπολογισμό:
Τα προαναφερθέντα παρουσιάζονται διαγραμματικά στα επόμενα σχήματα που περιέ χονται στις Οδηγίες «Σχεδιάζοντας για όλους» του ΥΠΕΧΩΔΕ.
β. Απαίτηση τοποθέτησης Συστημάτων Αναχαίτισης Οχημάτων
Οι διατάξεις που προβλέπουν τις απαραίτητες υποδομές για την απαίτηση τοποθέτησης συστημάτων αναχαίτισης οχημάτων, περιέχονται στις ΟΜΟΕ-ΣΑΟ (Οδηγίες Μελετών Οδικών Έργων – Συστήματα Αναχαίτησης Οχημάτων 2011).
Σύμφωνα με αυτές (σελ. 16-17) οι θέσεις, στις οποίες επιβάλλεται η τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας, προκύπτουν από τη συχνότητα ή την πιθανότητα πρόκλη σης τροχαίων ατυχημάτων εξαιτίας της εκτροπής οχημάτων από την πορεία τους. Αυτές οι θέσεις διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες κινδύνου:
2
κατηγορία κινδύνου 1: περιοχές που χρήζουν προστασίας με ιδιαίτερο κίνδυνο για τρί τους, π.χ.
− χημικές εγκαταστάσεις, όπου υπάρχει κίνδυνος έκρηξης
− περιοχές με έντονη χρήση παραμονής, όπως ένας σταθμός εξυπηρέτησης − παράπλευρες σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας (ΣΓΥΤ με Vεπιτρ.>160km/h) − φέροντα στοιχεία τεχνικών έργων με κίνδυνο κατάρρευσης σε περίπτωση πρό σκρουσης
κατηγορία κινδύνου 2: περιοχές που χρήζουν προστασίας με κίνδυνο για τρίτους, π.χ. − παράπλευροι πεζόδρομοι και ποδηλατόδρομοι
− παράπλευρη σιδηροδρομική γραμμή με φόρτο > 30 συρμούς/24h
− παράπλευρες οδοί με φόρτο > 500 οχήματα/24h
κατηγορία κινδύνου 3: εμπόδια με ιδιαίτερο κίνδυνο για τους επιβαίνοντες σε όχημα π.χ. − μη παραμορφώσιμα εμπόδια κάθετα στην κατεύθυνση κυκλοφορίας (στην οδό) − μη παραμορφώσιμα μεμονωμένα εμπόδια, όπως δένδρα, ιστοί οδοφωτισμού − ηχοπετάσματα
κατηγορία κινδύνου 4: εμπόδια με κίνδυνο για τους επιβαίνοντες σε όχημα, π.χ. − μεμονωμένα παραμορφώσιμα αλλά μη ανατρεπόμενα σημειακά εμπόδια − τάφροι
− πρανή ορυγμάτων με κλίση n > 1:3
− πρανή επιχωμάτων ύψους Η > 3m και κλίσης n > 1:3
− οχετοί
− παραμορφώσιμοι ιστοί οδοφωτισμού
− τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης
− ύδατα βάθους > 1m
− ρέματα, ποταμοί.
Είναι προφανές ότι εφόσον στην περιφερειακή οδό Άρτας κινούνται και Οχήματα αλλά και Πεζοί, συνεπώς θα πρέπει να διερευνηθούν όλες οι κατηγορίες κινδύνου γιατί:
V Θα πρέπει να διερευνηθεί κατά πόσον είναι ασφαλείς οι πεζοί, οι ποδηλάτες αλλά και ενδεχομένως υπάρχει έντονη παραμονή πεζών όπως Πάρκα, Παιδικές Χαρές κλπ.
V Θα πρέπει να διερευνηθεί κατά πόσο είναι ασφαλείς οι επιβαίνοντες στα οχήματα που κινούνται στην Περιφερειακή Οδό από την ύπαρξη σταθερών εμποδίων, η πρό σκρουση στα οποία θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τραυματισμό ή και θάνατο τους.
Υφιστάμενη Κατάσταση.
α. Ασφάλεια Πεζών, Ποδηλατών Ευάλωτων χρηστών, Χώρων παραμονής κλπ (Κατηγορία κινδύνου 1&2).
Ο έλεγχος για το αν απαιτείται τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας γίνεται για επιτρεπό μενες ταχύτητες οι οποίες είναι ≥ 60km/h, σύμφωνα με το διάγραμμα των ΟΜΟΕ-ΣΑΟ.
Επιπρόσθετα, ειδικά για περιοχές με έντονο χαρακτήρα διαμονής (πχ. Πάρκα, Παιδικές χαρές κλπ) απαιτείται έλεγχος για στηθαία ασφαλείας για επιτρεπόμενες ταχύτητες >50km/h, όπως φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα.
Σχ. 7: Κριτήρια εφαρμογής των στηθαίων ασφαλείας στην εξωτερική οριογραμμή του οδοστρώματος (ΟΜΟΕ-ΣΑΟ).
Σύμφωνα με την υφιστάμενη κατακόρυφη σήμανση, το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας είναι 50km/h.
Είναι προφανές από τα ανωτέρω, ότι δεν απαιτείται τοποθέτηση στηθαίων ασφα λείας όταν η επιτρεπόμενη ταχύτητα είναι ≤50 km/h.
Εγείρεται όμως (από την κοινωνία) το ερώτημα κατά πόσο εξασφαλίζεται η ασφάλεια των Πεζών, Ποδηλατών Ευάλωτων χρηστών, Χώρων παραμονής κλπ από τα κινούμενα οχήματα τα οποία υπερβαίνουν την επιτρεπόμενη ταχύτητα.
Η απάντηση είναι προφανής και είναι αρνητική, δηλ Πεζοί, Ποδηλάτες Ευάλωτοι χρήστες κλπ είναι εντελώς απροστάτευτοι.
Κατά μήκος της περιφερειακής οδού είτε δεν υπάρχουν καθόλου κιγκλιδώματα, είτε έχουν τοποθετηθεί αποσπασματικά κάποια κιγκλιδώματα στο όριο του κρασπέδου.
Η τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων σε ικανό μήκος της περιφερειακής οδού, δείχνει ότι δια πιστώνεται το πρόβλημα της έλλειψης προστασίας των Πεζών, Ποδηλατών Ευάλωτων χρηστών, Χώρων παραμονής κλπ από τα διερχόμενα οχήματα και έχει επιλεγεί αυτό το ανεπαρκέστατο και εκτός σχετικών προδιαγραφών, μέτρο προστασίας τους.
Ειδικά στην περιφερειακή οδό της Άρτας, η χάραξη της οποίας είναι ιδιαίτερα τεταμένη, οι αναπτυσσόμενες ταχύτητες είναι πολύ μεγαλύτερες της επιτρεπόμενης και η Δημο τική Αρχή δεν έχει λάβει κανένα μέτρο ελέγχου των αναπτυσσομένων ταχυτήτων (με σύγχρονες μεθόδους) παρα μόνο έχει τοποθετήσει πινακίδες ορίων ταχύτητας.
Ενδεικτικές φωτογραφίες Περιφερειακής Οδού Άρτας.
Είναι προφανές ότι, Πεζοί, Ποδηλάτες, Ευάλωτοι κλπ δεν προστατεύονται από πι θανή εκτροπή οχημάτων που κινούνται με ταχύτητα ≥50km/h, ενδεχομένως ούτε από αυτά που κινούνται και με μικρότερες ταχύτητες και αυτό έχει αποδειχτεί από τα δεκάδες ατυχήματα με παρασύρσεις πεζών επι των πεζοδρομίων σε αστικά οδικά δίκτυα όπου κατά ΚΟΚ το όριο ταχύτητας δεν υπερβαίνει τα 50km/h.
β. Ασφάλεια επιβαινόντων στα οχήματα. (Κατηγορία κινδύνου 3&4).
Ο έλεγχος για το αν απαιτείται τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας γίνεται για επιτρεπό μενες ταχύτητες οι οποίες είναι ≥ 60km/h, σύμφωνα με το προαναφερθέν διάγραμμα (σχ.5) των ΟΜΟΕ-ΣΑΟ.
Ο έλεγχος της ικανότητας συγκράτησης οχημάτων των στηθαίων ασφαλείας σχ.7 Ο ΜΟΕ-ΣΑΟ, γίνεται επίσης για επιτρεπόμενες ταχύτητες οι οποίες είναι ≥ 60km/h.
Σχ. 7: Κριτήρια εφαρμογής των στηθαίων ασφαλείας στην εξωτερική οριογραμμή του οδοστρώματος (ΟΜΟΕ-ΣΑΟ).
Συνεπώς σύμφωνα με το γράμμα των ΟΜΟΕ-ΣΑΟ δεν υπάρχει υποχρέωση τοπο θέτησης στηθαίου δεδομένου ότι το όριο ταχύτητας είναι 50km/h.
Σε ικανό μήκος της περιφερειακής οδού, έχουν τοποθετηθεί κιγκλιδώματα επι της ακμής του κρασπέδου όπως φαίνεται στις επόμενες ενδεικτικές φωτογραφίες.
Οι παλαιότερες οδηγίες του 1997 προέβλεπαν όπως προαναφέρθηκε τη δυνατότητα τοποθέτησης κιγκλιδώματος σε απόσταση όχι μικρότερη των 35cm.
Οι νεότερες προδιαγραφές ΟΜΟΕ-Δ. (Διατομές) του 2001, οι οποίες ισχύουν μέ χρι σήμερα ορίζουν στο σχήμα 2-4 ότι η πλευρική απόσταση SLV που επιτρέπεται να τοποθετούνται κιγκλιδώματα, πινακίδες σήμανσης κλπ, για επιτρεπόμενες τα χύτητες ≤50km/h είναι ταχύτητες SLV≥50cm όπως φαίνεται στα επόμενα αποσπά σματα των προδιαγραφών ΟΜΟΕ-Δ.
Είναι προφανές ότι τα υφιστάμενα κιγκλιδώματα έχουν τοποθετηθεί σε απόσταση πολύ μικρότερη από τις προβλεπόμενες στις σχετικές προδιαγραφές.
Όσον αφορά στην επικινδυνότητα της οδικής υποδομής, μολονότι δεν επιβάλλεται η τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας λόγω χαμηλής επιτρεπόμενης ταχύτητας, η ύπαρξη κιγκλιδωμάτων σε μη σύννομες θέσεις σε συνδυασμό με τις αναπτυσσόμενες τα χύτητες που υπερβαίνουν το επιτρεπόμενο όριο, συνιστούν σημαντική επικινδυ νότητα που έχει αποδειχτεί με οδυνηρό τρόπο αφού έχουν συμβεί αρκετά σοβαρά τροχεία δυστυχήματα με νεκρούς και βαρείς τραυματισμούς.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.
Μετά την ανωτέρω ανάλυση, προκύπτουν τα παρακάτω συμπεράσματα :
• Δεν απαιτείται σύμφωνα με τις προδιαγραφές η τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας δεδομένου ότι έχει τεθεί ως όριο ταχύτητας τα 50km/h.
• Η Τεταμένη χάραξη της Περιφερειακής οδού ευνοεί την ανάπτυξη ταχυτήτων άνω του επιτρεπόμενου ορίου από σημαντικό ποσοστό οδηγών. Αυτό μπορεί πολύ εύ κολα να διαπιστωθεί με τυχαίες μετρήσεις ταχυτήτων.
• Δεν έχουν ληφθεί μέτρα ελέγχου των αναπτυσσόμενων ταχυτήτων με σύγχρονες μεθόδους (traffic calming) και έξυπνα συστήματα, με αποτέλεσμα τόσο οι πεζοί, πο δηλάτες ηλικιωμένοι κλπ αλλά και οι επιβαίνοντες στα οχήματα να κινδυνεύουν από την παντελή έλλειψη προστασίας.
• Τα υφιστάμενα κιγκλιδώματα έχουν τοποθετηθεί σε μη σύννομες θέσεις, βρισκό μενα σε επαφή με το περιτύπωμα της κυκλοφορίας και συνιστούν μείζονα επικινδυ νότητα για τους επιβαίνοντες στα οχήματα, ιδιαίτερα δε στους δικυκλιστές, γιατί α ποτελούν σημαντικό επικίνδυνο σταθερό εμπόδιο στο όριο της κυκλοφορίας.
Προτείνεται :
V Είτε να τοποθετηθούν τα κιγκλιδώματα στις επιτρεπόμενες αποστάσεις, σύμφωνα με τις προδιαγραφές και να ληφθούν μέτρα ελέγχου των αναπτυσσόμενων ταχυτή των (πχ. υπερυψωμένες διαβάσεις πεζών, αυξομειώσεις κεντρικής νησίδας ώστε να γίνει λιγότερο τεταμένη η χάραξη, έξυπνα συστήματα traffic calming κλπ)
V Είτε να τοποθετηθούν κατάλληλα συστήματα αναχαίτισης οχημάτων (στηθαία κλπ) ασφαλείας ώστε να διαμορφωθεί συγχωρητική υποδομή και να εκλείψουν τα σο βαρά ατυχήματα και δυστυχήματα.
Βόλος 29-03-2021
Καθ. Ηλιού Νικόλαος
Δρ. Συγκοινωνιολόγος
Πιστοποιημένος Ελεγκτής
Οδικής Ασφάλειας
Ακολουθήστε το arta2day.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις