Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος – Ερωτήσεις προς Βίκτωρ Ελιέζερ

Γράφει η Σχισμένου Κατερίνα.
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος συζητήσαμε με τον Βίκτωρα Ελιέζερ, Δημοσιογράφο, Ανταποκριτή της εφημερίδας YediothAchronoth στην Ελλάδα και Γ.Γ του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος.
1. Γιατί καθιερώθηκε η 27η Ιανουαρίου ως διεθνής ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος;
Ως Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος καθιερώθηκε η 27η Ιανουαρίου από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Την 27η Ιανουαρίου 1945 τα σοβιετικά στρατεύματα απελευθέρωσαν το Άουσβιτς-Μπιρκενάου, το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης του ναζιστικού καθεστώτος. Με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων τον Ιανουάριο του 2004, καθιερώθηκε και στην Ελλάδα η 27η Ιανουαρίου ως «Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος». Με την απόφαση αυτή, καλείται ο κόσμος να θυμηθεί τα 6.000.000 Εβραίων, ανάμεσα τους 60.000 Έλληνες Εβραίοι, που εκτοπίστηκαν από τις εστίες τους στην Ευρώπη και βάναυσα θανατώθηκαν στα γερμανικά στρατόπεδα εξόντωσης, μόνο και μόνο επειδή γεννήθηκαν Εβραίοι. Καλείται η ανθρωπότητα να διδαχθεί από το Ολοκαύτωμα και να διδάξει τις επόμενες γενιές που μπορεί να οδηγήσει ο φανατισμός, ο ολοκληρωτισμός και η μισαλλοδοξία, εάν αυτό το αυγό του φιδιού εκκολαφθεί.
2. Πιστεύετε πως ο αντισημιτισμός συνεχίζει να υπάρχει στην Ευρώπη και στην Ελλάδα και να απειλεί τις εβραϊκές κοινότητες;
Δυστυχώς η απάντηση είναι καταφατική. Μνημεία που υπενθυμίζουν το Ολοκαύτωμα βανδαλίζονται, εβραϊκά νεκροταφεία βεβηλώνονται, άνθρωποι σκοτώνονται μέσα στις συναγωγές την ώρα που προσεύχονται. Με ρωτάτε όμως αν απειλούνται οι Εβραϊκές Κοινότητες. Ναι, ο αντισημιτισμός απειλεί τις Εβραϊκές Κοινότητες. Αλλά όχι μόνο τις Εβραϊκές Κοινότητες. Και ξέρετε γιατί; Γιατί ο αντισημιτισμός ξεκινάει εναντίον των Εβραίων αλλά δεν σταματά στους Εβραίους. Γιατί το μίσος που εκτρέφει ο αντισημιτισμός δεν είναι μίσος μόνο εναντίον των Εβραίων, αλλά εναντίον κάθε ελεύθερα σκεπτόμενου ανθρώπου. Ο αντισημιτισμός λοιπόν απειλεί την ίδια τη δημοκρατία, τον πολιτισμό και τον ανθρωπισμό μας.
3. Με καταγωγή από την Άρτα, πόσο σημαντικό θεωρείτε πως είναι η ύπαρξη προσπαθειών από τις μικρές μας κοινωνίες για τη διαφύλαξη της μνήμης του Ολοκαυτώματος;
Κοιτάξτε, η κάθε τοπική κοινωνία δίνει το στίγμα της για το μέλλον, αναδεικνύει την παιδεία των παιδιών της μέσα από την ενσυναίσθηση. Και σε αυτή τη διαδικασία, με πρωταγωνιστές τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, μετέχουν νέοι και νέες από την Άρτα, την ιδιαίτερη πατρίδα του πατέρα μου. Και συγκινούμαι, όταν συναντώ μαθητές και μαθήτριες που συμμετέχουν στο διαγωνισμό βίντεο για το Ολοκαύτωμα που οργανώνει κάθε χρόνο το υπουργείο Παιδείας, όταν βλέπω τους μαθητές και τις μαθήτριες του 1ου Επαγγελματικού Λυκείου να μετέχουν στα δρώμενα των εκδηλώσεων τιμής στους Εβραίους της Άρτας, συγκινούμαι όταν συναντώ και ακούω τα παιδιά του Μουσικού σχολείου της Άρτας να τραγουδούν ωδές αφιερωμένες στα θύματα του Ολοκαυτώματος. Είναι αυτή η «σκυτάλη» της μνήμης, από γενιά σε γενιά, που μπορεί να θωρακίσει μια κοινωνία για να μην διολισθήσει ξανά στη βαρβαρότητα του φασισμού και του ναζισμού.
4. WeRemember- γιατί η μνήμη πρέπει ν΄αποτελεί πυξίδα για το μέλλον και ποιες πρακτικές υπάρχουν για τη διαφύλαξη αυτής;
Για να μην μετατραπούν ξανά οι άνθρωποι σε αριθμούς χαραγμένους στο μπράτσο τους! Γνωρίζω κυρία Σχισμένου ότι είστε λάτρης της ποίησης: θα σας μεταφέρω λοιπόν κάποιους στίχους της Ισραηλινής ποιήτριας Ζέλκα που τους αφιέρωσε στα 6.000.000 θύματα του Ολοκαυτώματος, που η ναζιστική μηχανή τους μετέτρεψε σε αριθμούς:
Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του όνομα
Δοσμένο από το Θεό.
Και, ακόμα, δοσμένο από τον πατέρα και τη μητέρα του.
Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνομα
Δοσμένο σε αυτόν από το ανάστημα του
Και δοσμένο από τον τρόπο που χαμογελάει
Και δοσμένο, ακόμα, από τα ρούχα του.
Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνομα
Δοσμένο σε αυτόν από τα βουνά
Και δοσμένο σε αυτόν από τους τοίχους που ορθώνει γύρω του.

Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνομα
Δοσμένο σε αυτόν από τους πλανήτες
Και δοσμένο σε αυτόν από τους γείτονες.
Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνομα
Δοσμένο σε αυτόν από τις αμαρτίες του
Και δοσμένο από τους πόθους του.
Ο κάθε άνθρωπος έχει το όνομα του
Δοσμένο σε αυτόν από τους εχθρούς
Και δοσμένο σε αυτόν από την αγάπη.
Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνομα
Δοσμένο σε αυτόν από την ημέρα της γιορτής του
Και δοσμένο σε αυτόν από την εργασία του.
Ο κάθε άνθρωπος έχει το όνομα του
Δοσμένο σε αυτόν από τις εποχές του χρόνου
Και δοσμένο σε αυτόν από τη δική του άβυσσο.
Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα όνομα.
Δοσμένο σε αυτόν από τη θάλασσα.
Και δοσμένο σε αυτόν από το θάνατό του.

Αυτούς τους ανθρώπους, που ήταν συγγενείς μας, φίλοι, γείτονες, συμπολίτες, συνάνθρωποι, αυτούς θυμόμαστε με την εκστρατεία «Weremember» και γι΄αυτό Κοινοβούλια και Δημοτικά κτίρια φωτίζονται… για να δείξουμε ότι το «φως της μνήμης» επικρατεί του «σκότους της λήθης».