Της Αντιγόνης Βογιατζή Ζακούρα
Προέδρου Συνδέσμου Φιλολόγων Ν. Κορινθίας
Το αδιαχώρητο έγινε στο Νέο Ελληνικό Θέατρο του Γιώργου Αρμένη στα Εξάρχεια την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020, στην παρουσίαση του βιβλίου του Δημήτρη Βλαχοπάνου «Κώστας Αναστασίου, της Μουσιωτίτσας των πυρών και των κυμάτων». Την εκδήλωση διοργάνωσαν το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ), η Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Μαρτυρικής Μουσιωτίτσας, η Αδελφότητα Μαρτυρικής Μουσιωτίτσας, ο Όμιλος Μελέτης Ολοκαυτώματος Κομμένου (ΟΜΟΚ) και οι Εκδόσεις «Άπειρος Χώρα».
Η βραδιά αφιερώθηκε στα 153 τραγικά θύματα της Μουσιωτίτσας, που την Κυριακή της 25ης Ιουλίου και την Παρασκευή της 27ης Αυγούστου 1943 πλήρωσαν με τη ζωή τους το βαρύ φόρο αίματος που απαίτησαν οι στρατιώτες της 1ης μεραρχίας Εντελβάις από την Ήπειρο. Η Μουσιωτίτσα ήταν το πρώτο χωριό της Ηπείρου που γνώρισε σε όλη την έκτασή της τη φρίκη της ακραίας βίας, που κουβαλούσε παντού η γερμανική Βέρμαχτ, και πνίγηκε μέσα στο αίμα και τις φλόγες που άφησαν πίσω τους φεύγοντας… τροπαιούχοι, ύστερα από μια μάχη με άμαχους και ανυπεράσπιστους ανθρώπους, οι στρατιώτες του 12ου λόχου του 98ου συντάγματος πεζικού των γερμανικών ορεινών καταδρομών.
Το βιβλίο του Δημήτρη Βλαχοπάνου «Κώστας Αναστασίου – της Μουσιωτίτσας των πυρών και των κυμάτων» είναι η εσώτερη ανάγκη όλων μας να ξεδιπλώσουμε τις σελίδες της νεότερης ιστορίας μας και να μιλήσουμε για τα δραματικά γεγονότα που σημάδεψαν βαθιά την πατρίδα μας. Είναι, πολύ περισσότερο, η αδυσώπητη μάχη που δίνουμε με το χρόνο• δε θέλουμε και δε μας επιτρέπεται ν’ αφήσουμε τη σκόνη του χρόνου να σκεπάσει τη μνήμη και να κάνει τα γεγονότα της ναζιστικής κτηνωδίας και των απερίγραπτων σφαγών σαν να μην έγιναν, όπως σχεδιάζουν πολλοί από εκείνους που έχουν αναλάβει το ρόλο του ισορροπιστή και επιχειρούν να παρουσιάσουν τα ολοκαυτώματα ως μια παράπλευρη ζημία του πολέμου.
Μια ολόκληρη δεκαετία η Ελλάδα μακελεύεται μέσα σ’ ένα καθεστώς κατοχής, αντίστασης και εμφύλιου πολέμου. Το 1949 ο πόλεμος τελειώνει με μια πατρίδα κομμένη στα δύο. Η Ελλάδα των ηττημένων παίρνει το δρόμο της αναγκαστικής προσφυγιάς προς τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Και η Ελλάδα των νικητών παίρνει το δρόμο της αναγκαστικής μετανάστευσης προς τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και των δυτικών ωκεανών. Νικητές και ηττημένοι δίνουν νέες μάχες εντός και εκτός συνόρων, για να επουλώσουν τις πληγές της ταραγμένης δεκαετίας, μα οι πληγές θα μένουν ανοιχτές για πάνω από μισόν αιώνα.
Ο Δημήτρης Βλαχοπάνος ανήκει στους ανθρώπους εκείνους που περιπλανήθηκαν με πολύ πόνο και αγάπη σε όλη την έκταση και το βάθος των τραυματικών σελίδων της ιστορίας μας. Γεννημένος στο μαρτυρικό Κομμένο δέκα χρόνια μετά το αιματοκύλισμά του πήρε τα πρώτα μαθήματα της ζωής του ακούγοντας τους δικούς του να αφηγούνται την τραγωδία τους και να κλείνουν τις περιγραφές τους γνέφοντας προς τα κάτω και ψιθυρίζοντας την πρόταση – ευχή: «να μην ξαναζήσουν οι άνθρωποι αυτά που ζήσαμε εμείς».
Στο βιβλίο «Κώστας Αναστασίου – της Μουσιωτίτσας των πυρών και των κυμάτων» ο Δημήτρης Βλαχοπάνος αναζητά και καταγράφει την περιπέτεια των ανθρώπων εκείνων που η επίσημη ιστορία δεν τους κάνει την τιμή να τους παραχωρήσει κάποια σελίδα της. Πρόκειται για τους απλούς και ανώνυμους συνανθρώπους μας, που ήπιαν όλα τα ποτήρια της πίκρας και της ορφάνιας, αλλά κατόρθωσαν με τις μικρές τους δυνάμεις να ξεκινήσουν απ’ την αρχή τη ζωή τους και να της δώσουν το νόημα που της πρέπει.
Σημαντικοί άνθρωποι μίλησαν για το βιβλίο, τον συγγραφέα και την ταραγμένη αυτή εποχή. Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή ο λόγος τους για όλους εμάς. Τους ευχαριστούμε θερμά. Ευχαριστούμε και όλους όσοι μας τίμησαν με την παρουσία τους στην εκδήλωσή μας. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο αξιότιμος κ. Βασίλης Μπρακατσούλας, Αντιστασιακός, πρώην Βουλευτής, Νομικός, Συγγραφέας, Συμπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ). Ο κ. Μπρακατσούλας εκπροσωπεί τη ζώσα νεότερη ιστορία και η συνύπαρξη μαζί του στο ίδιο τραπέζι συνομιλιών περιποιεί τη μέγιστη τιμή για έναν Φιλόλογο.
Κεντρική ομιλήτρια ήταν, επίσης, η αξιότιμη κυρία Γεωργία Ζώη, ηθοποιός, αρχιτέκτονας, μελωδός, ακούραστος άνθρωπος της τέχνης και του πολιτισμού, που μας μάγεψε με τη λυρική, θεατρική αφήγηση-παράσταση αποσπασμάτων του έργου, αλλά και με το ηχόχρωμα της μοναδικής φωνής της. Σύντομη παρέμβαση έγινε από τον αξιότιμο κ. Αριστομένη Συγγελάκη, Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών, Οδοντίατρο, Πολιτικό Επιστήμονα, Συγγραμματέα του Εθνικό Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ), με μία πολύ σοβαρή ιστορική προσέγγιση των γεγονότων.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, τον χαιρετισμό και τη σύντομη ομιλία τους ο Πρόεδρος Ένωσης Θυμάτων Μαρτυρικής Μουσιωτίτσας κ. Δημήτρης Δήμος, ο Πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας κ. Μάκης Κιάμος και ο Ειδικός Γραμματέας Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα και Μέλος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών κ. Δημήτρης Χαντζαρόπουλος.
Λυρική γεύση της Ηπείρου, του τοπίου της και της παράδοσής της έδωσε η Χορωδία και το Πολυφωνικό Εργαστήρι της Ένωσης Ηπειρωτών Περιστερίου, που μας ταξίδεψε υπό την καθοδήγηση και διδασκαλία του Στάθη Πολύζου. Το πρώτο δε συγκλονιστικό ηπειρώτικο τραγούδι ήταν σε στίχους και μουσική του ιδίου του Προέδρου Ένωσης Θυμάτων Μαρτυρικής Μουσιωτίτσας κ. Δημήτρη Δήμου.
Ευχαριστούμε όλους, ομιλητές και κοινό, για την αγάπη με την οποία μας περιέβαλαν και την τιμή που έκαναν σε μας, αλλά κυρίως στη Μουσιωτίτσα και τη μνήμη των τραγικών θυμάτων της ναζιστικής καταιγίδας που έπληξε την Ελλάδα και ιδιαίτερα την Ήπειρο. Έχουμε να διανύσουμε πολύ δρόμο ακόμα ώσπου να δικαιωθούν οι θυσίες των προγόνων μας.«Όποτε και όπου οι αξίες της ανθρωπότητας εγκαταλείπονται, όλοι κινδυνεύουμε».
Όλοι μας έχουμε την ευθύνη να αντισταθούμε –γρήγορα, με σαφήνεια και αποφασιστικότητα– στον ρατσισμό και τη βία. Μέσω της εκπαίδευσης και της κατανόησης, μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα μέλλον αξιοπρέπειας, ανθρώπινων δικαιωμάτων και ειρηνικής συνύπαρξης για όλους.
Ευχαριστώ τον πολυγραφότατο συνάδελφο, φίλο, συναγωνιστή, συμπορευτή στα ίδια μονοπάτια του ήθους και της αξιοπρέπειας για τη μέγιστη τιμή που έκανε στο πρόσωπό μου και στον Σύνδεσμο Φιλολόγων Κορινθίας να επιμεληθώ το έργο του και να συντονίσω τη σπουδαία αυτή παρουσίασή του. Γνώρισα σπουδαίους Ηπειρώτες αγωνιστές και πήρα δύναμη! Ακόμη επικοινωνούμε στα τηλέφωνα! Ξεχωριστή η πατρίδα σας, γελαστοί, πονεμένοι, αληθινοί άνθρωποι!
Πέρασα υπέροχα!!!Καλοτάξιδο το βιβλίο σου, Δημήτρη μου!!!
Και… ες Κόρινθον η συνέχεια…
