Κείμενο: Ευαγγέλου Κατσίμπρα
Η 5η Ιουνίου είναι μία ημέρα μνήμης, καθώς είναι η επέτειο δολοφονίας του μεγάλου Ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Οι συνθήκες θανάτου του Οδυσσέα αποτελούν μελανές “σελίδες” στην Εθνική μας Ιστορία και της Επανάστασης του 1821, γιατί δεν σκοτώθηκε από Βόλι Τούρκου αλλά από Ελληνικά χέρια…
Ήταν γιος του Ανδρέα Βερούση που ήταν γνωστός και ως Καπετάν Ανδρούτσος, ήταν επιφανής αγωνιστής, οπλαρχηγός της Επανάστασης, μητέρα του ήταν η Ακριβή Τσαρλαμπά, κόρη του προύχοντα και οπλαρχηγού της Πρέβεζας Πάνου Τσαρλαμπά και ο Οδυσσέας γεννήθηκε στην Πρέβεζα το 1788 ή σύμφωνα με άλλες πηγές το 1790.
Νονά του Οδυσσέα ήταν η Μαρουδιά Κατσώνη, γυναίκα του οπλαρχηγού Λάμπρου Κατσώνη.
Θεία του ήταν η Πρεβεζάνα Θεοδώρα Γιαννίτση, μητέρα του αγωνιστή Θεοδωράκη Γρίβα.
Είχε παντρευτεί την Ελένη Καρέλη, κόρη του εύπορου Χρήστου Καρέλη από τους Καλαρρύτες Ιωαννίνων και είχαν αποκτήσει μαζί έναν γιό, τον Λεωνίδα.
Ο Οδυσσέας μεγάλωσε στην αυλή του Αλή Πασά των Ιωαννίνων, εκεί έμαθε τα πρώτα γράμματα και να μιλάει Ιταλικά και αρβανίτικα.
Ανήκει στους αγωνιστές της Ελληνικής Εθνεγερσίας που απέκτησαν ιδιαίτερη μόρφωση, είχε μελετήσει αρχαία και μεσαιωνικά κείμενα.
Το 1818 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τους αδερφούς Πετμεζά, και σκοπός της ζωής του ήταν η λευτεριά του Γένους σε ένα Κράτος πραγματικά δημοκρατικό.
Μόλις ξέσπασε η Επανάσταση βρέθηκε αμέσως στις πρώτες γραμμές του αγώνα και ανέλαβε να ξεσηκώσει τους Έλληνες της Ρούμελης.
Πρότυπο ηρωισμού και παλικαριάς, είχε στρατηγικό μυαλό, ήταν αποφασιστικός, ευφυής, ριψοκίνδυνος και συναρπαστικός.
Πήρε μέρος σε πολλές μάχες, το αποκορύφωμα των μαχών του Ανδρούτσου ήταν η ηρωική μάχη στο Χάνι της Γραβιάς.
Ο ηρωισμός του, το προοδευτικό του πνεύμα στάθηκαν αφορμή να θέλουν να τον γνωρίσουν όλοι οι Ευρωπαίοι Φιλέλληνες που είχαν έρθει στην Επαναστημένη Ελλάδα.
Ανελέητος με τον εχθρό, έδειχνε πάντα συμπόνια για τον φτωχό λαό, περιφρόνηση στους Κοτζαμπάσιδες, ήταν όμως πατριώτης σύμφωνα με τους όρκους που είχε δώσει κατά την είσοδο του στην Φιλική Εταιρεία.
Ο λόγος του εύφλεκτος και χειμαρρώδης, η φωνή του Οδυσσέα ζητάει μόνο το δίκιο, “ολίγη μπέσα”.
Ο Οδυσσέας ποτέ δεν τα πήγε καλά με τους πολιτικούς, οι οποίοι τον συκοφαντούσαν, γιατί καταλάβαιναν ότι, εφόσον εξακολουθούσε να λάμπει το αστέρι του, αυτοί θα έμεναν στην σκιά.
Το τέλος του μαρτυρικό, στην Ακρόπολη των Αθηνών, οι δεσμοφύλακες του, αφού τον βασάνισαν πολλές μέρες στο τέλος αποφάσισαν την δολοφονία του.
Ο Ιωάννης Γκούρας που ήταν παλαιότερα πρωτοπαλίκαρο του, με ηθικό αυτουργό τον Ιωάννη Κωλέττη, αφού τον στραγγάλισαν τον έριξαν από την Ακρόπολη.
Τελικά το 1865, τα οστά του μεταφέρθηκαν από τον μικρό ναό των Ασωμάτων στους πρόποδες της Ακρόπολης, στο Α’ Κοιμητήριο Αθηνών και στην συνέχεια στις 15 Ιουλίου 1967 τα οστά του μεταφέρθηκαν με πολεμικό σκάφος στη γενέτειρα του, την Πρέβεζα, και τοποθετήθηκαν στη Βάση του Ανδριάντα του Οδυσσέα, στην Κεντρική Πλατεία της Πόλης που φέρει και το όνομα του.
Δυστυχώς όμως η Πρέβεζα δεν έχει τιμήσει όπως θα έπρεπε αυτόν τον μεγάλο Ήρωα, αφού δεν κατόρθωσε να διασώσει την οικία του, η οποία κατεδαφίστηκε πριν λίγα χρόνια, ο Ανδριάντας του είναι σε κακή κατάσταση καθώς και ο χώρος που τον περιβάλλει, αλλά ούτε έχει αναδείξει όπως θα έπρεπε το Ηρωικό Τέκνο της…
Ο Οδυσσέας είχε πει “ότι έκαμα για τους Ρωμιούς το έκαμα, για της ελευθερίας το λάβαρο, να υψωθεί μία μέρα επάνω από τον μαύρον ουρανό του γένους”, λόγια πάντα επίκαιρα και διαχρονικά…
Αιωνία η Μνήμη του.
Αθάνατος.
Εις Μνημόσυνον Αιώνιον… “Ανδρούτσου Οδυσσέα”
