Ερώτηση 40 βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ: “Αναζητούνται δυναμικές λύσεις και απαντήσεις για το εκ νέου οξυμένο πρόβλημα των δανείων με ρήτρα ελβετικού φράγκου“
Αυτή την περίοδο η ισοτιμία ελβετικού φράγκου και Ευρώ είναι σε ιστορικό υψηλό από τότε που υπάρχει το Ευρώ (1,04 στις 20/9/22). Η ισοτιμία έχει αυξηθεί περί το 20% σε σχέση με τα μέσα του 2019 λόγω της επιθετικής πολιτικής της ελβετικής κεντρικής τράπεζας (SNB) και της πτώσης δολαρίου έναντι του ευρώ.
Ως γνωστόν στην Ελλάδα υπάρχουν 70.000 άμεσα πληττόμενοι και εγκλωβισμένοι οφειλέτες δανείων ελβετικού φράγκου, που είναι 200.000 ή – κατ’ άλλους 280.000 – αν συνυπολογιστούν οι συνοφειλέτες και οι εγγυητές, και οι οποίοι είχαν στο παρελθόν αντιμετωπίσει υπέρμετρες αυξήσεις των δόσεων και του υπολοίπου των δανείων τους ενώ , αυτή την περίοδο, βρίσκονται ήδη αντιμέτωποι με νέα άνοδο.
Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο που χορηγήθηκαν από το 2005-2008 ανέρχονταν στα 10 δις ευρώ και χορηγήθηκαν όταν η ισοτιμία του ελβετικού φράγκου με το ευρώ ήταν περί το 0,6. Αποτελούσαν τα προϊόντα εκτεταμένης πιστωτικής επέκτασης των πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας όταν το Euribor είχε αγγίξει το 5%. Σύντομα όμως οι χορηγούμενοι αντιμετώπισαν προβλήματα:
το 2009 ύψος των μηνιαίων δόσεων αυξήθηκε έως και κατά 40%
Τον δε Ιανουάριο του 2015, η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας “ξεκλείδωσε” την ισοτιμία του νομίσματός της με το ευρώ, προκαλώντας αυτόματη ανατίμηση του ελβετικού φράγκου και ακαριαία αύξηση των δόσεων και κεφαλαίου του κεφαλαίου των δανείων τους κατά 25%. Ως το 2018 η ισοτιμία είχε μετριαστεί σχετικά γρήγορα και κινήθηκε σε πιο ομαλά επίπεδα.
Σήμερα, με την ισοτιμία του ελβετικού φράγκου με το ευρώ να ξεπερνά κάθε προηγούμενο αύξησης από καταβολής του Ευρώ, πάλι καταγγέλλεται εναγωνίως εκ μέρους των χορηγούμενων, νέα δραματική αύξηση που προκαλεί νέα κρίση στο οικογενειακό τους εισόδημα
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω ήταν ότι οι δανειολήπτες που έλαβαν δάνεια σε ελβετικό φράγκο κατέληξαν να οφείλουν υπέρογκα ποσά παρότι πλήρωναν κανονικά τις δόσεις των δανείων τους.
Εν συνεχεία, μια σειρά τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων τα παραπάνω δάνεια κρίθηκαν ως σύνθετες μορφές επενδυτικών προϊόντων χαρτοφυλακίου και ουχί ως δάνεια αυτά καθαυτά, αφού το ύψος του κεφαλαίου και των δόσεων αυξομειωνόταν ανάλογα με τη συναλλαγματική ισοτιμία του ελβετικού φράγκου με το ευρώ. Στην πράξη τα δάνεια έχουν ληφθεί σε νόμισμα ευρώ, με ρήτρα αποπληρωμής όμως σε ελβετικό φράγκο.
Οι οφειλέτες των δανείων διαμαρτύρονται γιατί με την απόφαση του Αρείου Πάγου (948/2021), με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση αναίρεσης πλήθους Καταναλωτικών Ενώσεων και Συλλόγων (ΓΟΚΕ, ΙΝΚΑ Κρήτης, Ένωση Αιτωλοακαρνανίας, Σύλλογος Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου – ΣΥΔΑΝΕΦ, ΔΙ.ΚΑ.Π) δεν απορρίφθηκε μόνο η αίτηση αναίρεσης τους αλλά απορρίφθηκε κυρίως το αίτημά τους να σταλούν νέα προδικαστικά ερωτήματα στο Ευρωδικαστήριο, όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια από τα εθνικά δικαστήρια σχεδόν όλων των χωρών της Ε.Ε. Με αυτόν τον τρόπο στερήθηκαν το έσχατο νομικό όπλο που διαθέτουν ως πολίτες της Ε.Ε και εξ αυτού έχουν προχωρήσει σε επιστολή στο σύνολο των Βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προκειμένου να πειστεί η Επιτροπή να κινητοποιηθεί και έχουν συγκεντρώσει 10 χιλιάδες υπογραφές προκειμένου να υπάρξει ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Είναι, τέλος, γεγονός ότι σύνολο των πληττόμενων χωρών από δάνεια ελβετικού φράγκου, πλην της Ελλάδας και της Πολωνίας, προχώρησαν σε διάφορες νομοθετικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Πρόσφατο ενημερωμένο δημοσίευμα της Ναυτεμπορικής (25/6/22) αναφέρει:
“Μια σειρά από χώρες με πρώτη την Ουγγαρία πέρασαν έναν νόμο που πήρε ως ισοτιμία κλειδί αυτή της 7ης Νοεμβρίου 2014, ανεξάρτητα της ισοτιμίας όταν έγινε ο δανεισμός. Το παράδειγμα με παραλλαγές ακολούθησαν η Κροατία, η Κύπρος, το Μαυροβούνιο, η Ρουμανία και η Σερβία. Βεβαίως, την εποχή που πέρασε το θεσμικό αυτό πλαίσιο οι περισσότερες από τις παραπάνω χώρες αυτές είχαν τοπικό νόμισμα.
Πρόσφατα, ωστόσο, η σλοβενική Βουλή πέρασε έναν αντισυμβατικό νόμο για τα δάνεια αυτά. Υποχρεώνει τις τράπεζες να μοιράζονται τμήμα του φορτίου από το αυξανόμενο κόστος των δανείων που είναι σε ελβετικό φράγκο, μια κίνηση που οι τράπεζες δήλωσαν ότι είναι παράνομη και θα τεθεί σε δοκιμασία στο συνταγματικό δικαστήριο. Τούτο έλαβε χώρα τον Φεβρουάριο του 2022″.
Ανάλογες πρωτοβουλίες δεν έχουν αναληφθεί από τη χώρα μας.
Επειδή το χρονίζον πρόβλημα δεκάδων χιλιάδων οφειλετών δεν έχει αντιμετωπιστεί διεξοδικά απ’ την πολιτεία που τους αφήνει αθωράκιστους σε αποφάσεις νομισματικής πολιτικής που σκληραίνουν το νόμισμα της Ελβετίας,
Επειδή βρισκόμαστε στην αρχή μιας σειράς αυξήσεων του ελβετικού επιτοκίου από την κεντρική τράπεζα της Ελβετίας (ήδη αναμένεται νέα αύξηση επιτοκίου προσεχώς) που αναμένεται να πλήξει έτι περαιτέρω τους οφειλέτες δανείων ελβετικού φράγκου,
Ερωτάστε κύριοι Υπουργοί,
Έχει εκπονηθεί κάποιο σχέδιο από την κυβέρνηση για την επίλυση του οξυμένου προβλήματος; Προτίθεστε να θεσπίσετε διατάξεις που θα εξασφαλίζουν προστασία των οφειλετών ελβετικού φράγκου και της κατοικίας τους;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές,
Τσίπρας Γιώργος
Αθανασίου Αθανάσιος (Νάσος)
Αλεξιάδης Τρύφωνας
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αχτσιόγλου Ευτυχία (Έφη)
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γεροβασίλη Όλγα
Γιαννούλης Χρήστος
Γκιόλας Γιάννης
Ζαχαριάδης Κώστας
Ηγουμενίδης Νίκος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Κόκκαλης Βασίλειος
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Γιάννης
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γιώργος
Παπανάτσιου Κατερίνα
Πολάκης Παύλος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Σαρακιώτης Γιάννης
Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Συρμαλένιος Νίκος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τόλκας Άγγελος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νίκος
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος