Ο βιασμός της Μεσαίας Τάξης…

Ο Πολάκης το είπε απροκάλυπτα: Κάναμε sex στη μεσαία τάξη γι’αυτό χάσαμε (κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ).

Το sex της προηγούμενης κυβέρνησης αφορούσε τις ασφαλιστικές εισφορές και την φορολογία. Κυρίως δε την απότομη αύξηση της προκαταβολής φόρου που ανήλθε στο 100% το 2017 και όχι αυτά κάθε αυτά τα ποσοστά παρακράτηση φόρου εισοδήματος (συντελεστές φορολόγησης) που κυμαίνονταν χαμηλότερα από τις επιβαρύνσεις του μέσου μισθωτού…

Στην τρέχουσα περίοδε το sex αφορά το «κλείδωμα» της πανδημίας και τη μεταφορά τζίρου από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις προς τα πολυκαταστήματα που διαθέτουν e-shop και τις αγορές από παγκόσμιους παίχτες (amazon κ.λπ.). Ειδικά τα χρέη αυτής της περιόδου (το 50% της επιστρεπτέας προκαταβολής, οι ασφαλιστικής εισφορές, η αναβολή καταβολής του ΦΠΑ κ.α.), στρώνουν τα λουκέτα της… κανονικότητας. Όταν ανοίξει η αγορά, δεν θα είναι εκεί όλοι οι επαγγελματίες.

Όμως τα βάσανα δεν σταματούν εδώ. Η Έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη, η οποία αποτελεί διακηρυγμένο στόχο πολιτικής της… επόμενης (μετά τις υπερπρόωρες) εκλογές κυβέρνησης Μητσοτάκη, εντοπίζει υπερβολικά μεγάλο αριθμό ελευθέρων επαγγελματιών και μικρών επιχειρήσεων. Το 99,7% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, είναι πολύ μικρές ή μικρές. Και αυτές συναριθμούνται σε 820.000 φυσικά και νομικά πρόσωπα. Σημειώνεται χαρακτηριστικά: «Η κυριαρχία μονοπρόσωπων και πολύ μικρών επιχειρήσεων αποτελεί κυρίαρχο και προβληματικό χαρακτηριστικό, καθώς η παραγωγικότητα στις επιχειρήσεις αυτές είναι γενικά χαμηλή…».

Ωστόσο διαφεύγει πολλών ότι η Ελλάδα είναι μια… μικρή χώρα, άρα δύσκολα μπορεί να δημιουργήσει παραγωγικούς… κολοσσούς, ενώ το 78,2% των εργαζομένων απασχολείται ακριβώς σε αυτές τις (πολύ) μικρές επιχειρήσεις, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη είναι κάτω του 50% (μέσος κοινοτικός όρος των 28).

Είναι προφανές ότι ένας τρίτος γύρος sex θα ξεκίνησε όταν θα αρχίσει ο στραγγαλισμός του μικρού εμπορίου και της συνοικιακής αγοράς, υπέρ των μεγαλυτέρων (εγχώριων και πολυεθνικών) παικτών. Και οι οποίοι, με την σειρά τους, θα χάνουν μερίδια από τις ηλεκτρονικές-παγκόσμιες πωλήσεις.

Δεν χωρά αμφιβολία ότι μια μεγάλη επιχείρηση, εξοπλισμένη και με σύγχρονους αυτοματισμούς, είναι πιο παραγωγική από μικρές βιοτεχνίες που συμπιέζονται σε υπόγεια πολυκατοικιών. Από την άλλη, φυσικά η απασχόληση είναι ένα σημαντικό ζητούμενο, αλλά εάν επιμένουμε στην παθητική στηριξη με κάθε κόστος, χωρίς εξαγωγικό προσανατολισμό των επιχειρήσεων, θα χαθούν οι αγορές, τα κονδύλια θα πάνε στον Πίθο των Δαναΐδων και, εν τέλει, θα καταστραφούν και οι (δήθεν προστατευόμενες) θέσεις εργασίας.

Κατά συνέπεια η ανασυγκρότηση και εκσυγχρονισμός των μικρών επιχειρήσεων και οι συνέργειες μεταξύ τους είναι οι απαραίτητες πρωτοβουλίες. Όπως και η ενίσχυση της μεταποίησης (μικρές βιοτεχνίες με εξειδίκευση σε νέα προϊόντα, δομικά υλικά φιλικά στο περιβάλλον, επώνυμα αγροτικά προϊόντα κ.α.) Ωστόσο, για να συμβεί κάτι τέτοιο χρειάζεται αναγνώριση του ρόλου των μικρών βιοτεχνιών στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, σχέδιο, (τραπεζική) χρηματοδότηση και χρόνος προετοιμασίας. Αν η κυβέρνηση ρίξει τώρα όλο το χρηματοδοτικό βάρος στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά), χωρίς να δώσει χρόνο στην ντόπια αγορά να προσαρμοστεί και με τις τράπεζες πνιγμένες στα «κόκκινα» δάνεια, το παιχνίδι έχει χαθεί οριστικά για την πατρίδα μας.
Για παράδειγμα: Αν η τηλεθέρμανση της Πτολεμαΐδας, η οποία θα καταρρεύσει λόγω βιαστικής απολιγνιτοποίησης (σ.σ. στις κοντινές πόλεις μεταφέρεται για να κρυώσει το ζεστό νερό που προηγουμένως, ως ατμός, κινούσε τις τουρμπίνες), δεν αντικατασταθεί με δωρεάν ηλιακούς θερμοσίφωνες, αλλά αντικατασταθεί με την… τηλεθέρμανση από τα φωτοβολταϊκά πάρκα, είναι προφανές ότι όχι μόνο θα πνιγεί η εγχώρια παραγωγή, αλλά θα χαθεί και η ευκαιρία εκσυγχρονισμού της παραγωγής. Άρα δεν θα μετάσχει ισότιμα στον νέο-πράσινο καταμερισμό εργασίας.

Είναι σαφές ότι υπάρχει σχέδιο μεταφοράς πελατείας (και παραγωγής) από τις μικρές επιχειρήσεις προς τους μεγάλους παίχτες. Οι οποίοι νιώθουν… μικρόμεγαλοι, διεκδικώντας συνεχώς μερίδια. Και σε αυτούς υποκύπτει η κυβέρνηση. Αλλά κι οι ίδιοι «θύματα» μοιάζουν των διεθνών πιέσεων που δέχονται. Της μεταφοράς τζίρου που επιταχύνθηκε άτσαλα εν μέσω καραντίνας και «κλειδώματος» της (φυσικής) αγοράς.

Αν ένα πρόβλημα είναι ποιος θα πάρει την αγορά, ποιός θα ωφεληθεί από την συρρίκνωση της μικρομεσαίας οικονομικής δραστηριότητας, το επόμενο ερώτημα είναι ποιος θα «πάρει» την μεσαία τάξη. Θα κυριαρχήσει πολιτικά στο (λεγόμενο) πολιτικό Κέντρο. Και αυτό δεν είναι θέμα μόνο πλειοψηφιών. Η μεσαία τάξη, σε μεγάλο βαθμό, προέρχεται από την οικονομική και επαγγελματική κινητικότητα. Άνθρωποι από χαμηλότερα στρώματα κινήθηκαν ανοδικά, έχουν μια μικρή περιουσία και περισσότερα διακυβεύματα στην χώρα, την Ευρώπη, την Πολιτική. Είναι αυτοί που ανέρχονται οικονομικά και διεκδικούν λύσεις και νέους ορίζοντες.

Κατά συνέπεια, χωρίς μεσαία τάξη πάσχει η απασχόληση, δεν επιτυγχάνονται πολιτικές πλειοψηφίες, δεν διασφαλίζεται δημοκρατική προοπτική. Οι πολύ φτωχοί μοιάζουν απογοητευμένοι και έχουν την τάση να μην μετέχουν στις διεργασίες, ενώ το πλουσιότερο 1% είναι σαφές ότι θέλει λιγότερες (κοινωνικές) ελευθερίες.

Γι αυτό και οι πολιτικές προτάσεις για την μεσαία (παραγωγική) τάξη θα κρίνει τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις και την ποιότητα της Δημοκρατίας μας. Αν και έχουν υποστεί σοβαρές «σεξουαλικές» παρενοχλήσεις, θα παίξουν στο ρόλο του «επωφελούς μετακινούμενου», αντικαθιστώντας στον σχετικό ρόλο τους (πολυάριθμους είναι αλήθεια) συνταξιούχος που έκριναν τις προηγούμενες δεκαετίες τις εκλογές…

Χρήστος Μέγας