Κοιτάζοντας στα μάτια τους αγρότες μας

Χρήστος Μέγας*
Οι αγρότες βρίσκονται σε κινητοποιήσεις. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι είναι υποκινούμενες. Και έχει δίκιο…
Μόνο που οι αιτίες που περιγράφει η ΝΔ είναι ιδωμένες, κατά την πάγια τακτική της, μέσα από τους διαθλαστικούς φακούς της εξουσίας. Η κυβέρνηση τις αποδίδει είτε στην (εποχική) απουσία καλλιεργητικού έργου, είτε σε κομματικές υποκινήσεις.
Η πικρή αλήθεια είναι ότι τους αγρότες μας κινητοποιεί η ανέχεια, ο κίνδυνος να χάσουν τις περιουσίες τους και η κατάρρευση κάθε προοπτικής.
-Αντιμετωπίζονται σαν επιχειρηματίες, μόνο που δεν έχουν στεγασμένες επιχειρήσεις. Είναι απροστάτευτοι στις ακραίες καιρικές συνθήκες. Τώρα είναι ευάλωτοι και στην κλιματική κρίση (καύσωνας και λειψυδρία το καλοκαίρι, παγετό το χειμώνα).
-Γεγονός είναι ότι στα δύο χρόνια της πανδημίας οι αγρότες μας παρήγαγαν, αλλά και δεν πούλησαν. Ειδικά οι κτηνοτρόφοι.
-Για σχεδόν δέκα χρόνια η διάθεση των αγροτικών προϊόντων επηρεάζεται από γεωστρατηγικά παιχνίδια (π.χ. μποϋκοτάζ ρώσικης αγοράς εδώ και εννιά χρόνια) κ.α.
-Και το αποκορύφωμα είναι η ακρίβεια στα καύσιμα, τις πρώτες ύλες, το ρεύμα, τους σπόρους, τα λιπάσματα. Ο πληθωρισμός για τον αγρότη, όπως και για το καλάθι της νοικοκυράς, δεν είναι στατιστικό μέγεθος. Είναι η κύρια απειλή του εισοδήματός του.
Εθνική διάσταση
Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο τους παραγωγούς, όσους σκάβουν την γόνιμη γη μας και φτυαρίζουν την κοπριά. Και ενώ, υποτίθεται, ο πρωτογενής τομέας έχει εθνική διάσταση:
α/ στην επάρκεια τροφίμων της πατρίδας μας,
β/στον έλεγχο και εξισορρόπηση του ισοζυγίου εξωτερικών πληρωμών (καθώς μπορούμε να μην εισάγουμε πλυντήρια και αυτοκίνητα για ένα διάστημα, σίγουρα όχι είδη διατροφής),
γ/στην στήριξη της Περιφέρειας για την διασφάλιση της Εθνικής ακεραιότητας,
δ/στην περιβαλλοντική ισορροπία.
Οι πληγές στο σώμα…
Την στιγμή λοιπόν που ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος, ο ψαράς καλείται να παλέψει με τόσες αντιξοότητες και να παίξει ένα τόσο σημαντικό ρόλο για την οικονομική επάρκεια της Ελλάδας, έχουμε:
i/Την συνεχή, απρόβλεπτη και επιθετική αλλαγή των κανόνων παραγωγής με ευθύνη του κράτους
ii/Την απουσία επενδύσεων και δημιουργίας υποδομών
iii/Την κυβερνητική λοιδορία και τον φενακισμό των αγροτών και, εν γένει, των κατοίκων της Περιφέρειας: Οι Δούκας και Λιβανός κοκορεύονται για την εξαπάτηση των «χωρικών» με τα 3χίλιαρα, ο Αρτινός υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γ.Στύλιος τσουβαλιάζει τον κόπο, τον ιδρώτα και τα όνειρα πάνω από 600.000 οικογενειαρχών, κάνοντας λόγο για.. εθιμικές κινητοποιήσεις ή υπονοώντας κομματικούς εγκάθετους…
Αγώνας επιβίωσης
Όμως, ποιος νοήμων και καλοπροαίρετος άνθρωπος δεν κατανοεί ότι οι Αγρότες μας διεκδικούν τα αυτονόητα:
1. Τη μείωση του κόστους παραγωγής. Ειδικά στην Άρτα η ενέργεια θα μπορούσε να διατίθεται με ελάχιστο κόστος μέσω του Γεωθερμικού πεδίου Συκιών και το Πουρνάρι προσφέρεται για ένα αρδευτικό σύστημα με φυσική ροή. Ο αγρότης διεκδικεί προσιτά (και οργανικά) λιπάσματα, ειδικά τώρα που αυξήθηκε το κόστος της Αμμωνίας (Αζωτούχα λιπάσματα) λόγω εκτίναξης της τιμής του Φυσικού Αερίου. Οι παραγωγοί ζητούν ευχέρεια χρηματοδότησης (σ.σ. και προκαταβολή των κοινοτικών ενισχύσεων στην έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου και όχι απόδοσή τους στο τέλος του έτους), πρόσβαση στις τράπεζες, συγκρότηση και ανάπτυξη εκ νέου Αγροτικής Τράπεζας.
2.Ειδικά στην περίπτωση του κάμπου, όπου τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκε με τεράστια επιτυχία το ακτινίδιο, η ενίσχυση του προϊόντος και, κυρίως, η αποτροπή κατάρρευσης λόγω ανταγωνισμού, απαιτεί πιστοποίηση (Γεωγραφική Ένδειξη) και χρηματοδότηση συσκευαστηρίων και ψυγείων, να συντηρηθεί σωστά το προϊόν ώστε να μπορεί να το διαπραγματευτεί καλύτερα ο παραγωγός και να διατηρήσει ο καλλιεργητής τις προσδοκίες του για ένα ανεκτό εισόδημα.
3.’Αρα, για να έχει τιμή το προϊόν απαιτούνται επενδύσεις και υποδομές. Και οι αγρότες δεν θεωρούνται επιλέξιμοι για το τραπεζικό μας σύστημα. Παράλληλα με τα συσκευαστήρια χρειάζονται Δίκτυα, έλεγχοι να περιοριστούν οι παράνομες ελληνοποιήσεις (κυρίως στο γάλα, το αρνί, το τυρί ), η δημιουργία τράπεζας σπόρων, η ανάπτυξη του αγροτουρισμού.
4.Μόνο η εντόπια κατανάλωση περιορίζει το κόστος (συσκευασία, μεταφορά, απώλειες). Άρα χρειάζεται ενίσχυση του τουρισμού και του αγροτουρισμού. Ο επισκέπτης που θα καταναλώσει τα προϊόντα στην Άρτα θα γίνει ο καλύτερος πελάτης στα σουπερ μάρκετ των μεγάλων πόλεων (και του εξωτερικού).
5. Απαιτείται εγρήγορση και δράση για την αναθεώρηση του συστήματος «Nutri – Score». Η κατεύθυνση της στρατηγικής “from farm to fork “ (από τη φάρμα στο πιρούνι) της Ε.Ε., λόγω των επιλεκτικών κριτηρίων αξιολόγησης που έχει υιοθετήσει, υποβαθμίζει πολλά προϊόντα της Μεσογειακής και κατ’ επέκταση της Ελληνικής και Ηπειρώτικης Διατροφής, όπως το εξαιρετικό Παρθένο ελαιόλαδο, τις επιτραπέζιες ελιές, την φέτα, και εν γένει τα τυριά μας, το αρνί, την προβατίνα, το αγνό βούτυρο κ.α.
6.Τα επώνυμα προϊόντα μπουτίκ είναι το μέλλον της αγροτικής παραγωγής. Δυστυχώς όμως, λόγω παραλείψεων των κυβερνήσεων από το 2016 και μετά, η ονομασία “Τσίπουρο” χάθηκε για τους μικρούς παραγωγούς και ξεπέταξαν το παραδοσιακό αυτό προϊόν σαν “απόσταγμα διήμερων παραγωγών”. Ο ίδιος κίνδυνος ελλοχεύει και για την φέτα λόγω παράνομων ελληνοποιήσεων.
Το ΠΑΣΟΚ
Αυτές είναι οι προτεραιότητες που έθεσε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης κατά την συνάντηση που είχε με την αντιπροσωπεία των αγροτών. Και αυτά αποτελούν τη βάση της συνδιάσκεψης του Κινήματος. Γιατί εμείς πιστεύουμε ότι η παραγωγή του Πρωτογενούς Τομέα αποτελεί την εθνική ραχοκοκαλιά. Πάντα ήμασταν δίπλα στους Αγρότες μας. Πόσο μάλιστα τώρα που βρίσκονται εγκαταλελειμμένοι από την πολιτεία, ενόσω σκληραίνουν οι συνθήκες παραγωγής.
*Ο Χρήστος Μέγας είναι Δημοσιογράφος, Γραμματέας του Τομέα Εργασίας του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ