Η χαμηλή εμπιστοσύνη των πολιτών προς τα πολιτικά κόμματα δεν είναι απλώς ένδειξη απογοήτευσης. Είναι ένδειξη βαθιάς κρίσης αντιπροσώπευσης, που απειλεί να αποσταθεροποιήσει το ίδιο το οικοδόμημα της Δημοκρατίας. Οι πολίτες, κουρασμένοι από υποσχέσεις, κομματικές έριδες χωρίς ιδεολογικό περιεχόμενο και αποσύνδεση του πολιτικού λόγου από τις καθημερινές ανάγκες, απομακρύνονται. Δεν συμμετέχουν, δεν ψηφίζουν, δεν ελπίζουν.
Αυτή η πολιτική αποστασιοποίηση των πολιτών δεν είναι τυχαία. Η δυσπιστία προς τα κόμματα, η αποχή από τις κάλπες και η αδιαφορία για τα κοινά δεν οφείλονται στην έλλειψη ενδιαφέροντος των πολιτών, αλλά στην αποδυνάμωση του ρόλου των κομμάτων και στην έλλειψη εκπροσώπησης.
Τα κόμματα δεν αντιμετωπίζονται πλέον ως σταθεροί θεσμοί συλλογικής έκφρασης και δράσης, αλλά ως κλειστοί μηχανισμοί εξουσίας. Η γραφειοκρατία, η εσωστρέφεια, η απουσία ανανέωσης και η έλλειψη λογοδοσίας αποξενώνουν κυρίως τους νέους. Το αποτέλεσμα; Η συμμετοχή μειώνεται, η αποχή αυξάνεται, ενώ ο λαϊκισμός και τα άκρα κερδίζουν έδαφος.
Η Δημοκρατία όμως, δεν αντέχει χωρίς εμπιστοσύνη. Και η εμπιστοσύνη δεν αποκαθίσταται με επικοινωνιακές καμπάνιες ή γενικές υποσχέσεις. Χρειάζεται βαθιά πολιτική αυτογνωσία, θεσμικός εκσυγχρονισμός και ουσιαστική επανασύνδεση των κομμάτων με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας. Αν δεν υπάρξει αντίδραση τώρα, η κρίση κομματικής αξιοπιστίας κινδυνεύει να εξελιχθεί σε κρίση δημοκρατικής λειτουργίας – θεσμική και πολιτειακή.
Η απάντηση είναι μία: πολιτική επανεκκίνηση. Με κόμματα ανοιχτά, δημοκρατικά, που ακούνε τους πολίτες, αφουγκράζονται τις ανάγκες τους, υπηρετούν το κοινό καλό και όχι προσωπικές στρατηγικές. Κόμματα που λένε λίγα και πράττουν περισσότερα.
Η πρόκληση είναι μεγάλη – αλλά είναι και ευκαιρία. Αν τα κόμματα δεν ξανακερδίσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών, η κοινωνία θα συνεχίσει να απομακρύνεται. Και τότε, η Δημοκρατία θα είναι φτωχότερη.
Χρήστος Τσιρογιάννης,
π.Δήμαρχος Αρταίων